W Epilogu „Pana Tadeusza” są zawarte treści pisane przez samego autora epopei, Adama Mickiewicza, o jego latach dziecinnych, które to porównuje do czasów kiedy przebywał w Paryżu. Epilog staje się pewnego rodzaju komentarzem między Mickiewiczowską młodością, a istniałymi wówczas historyczno-politycznymi wydarzeniami.
Szczególną rolę odgrywają lata dziecinne Adama Mickiewicza. Przywołuje wspomnienia, porównując je do czasów w których się znalazł, czas dzieciństwa jest wytchnieniem, krainą „W której jest trochę szczęścia dla Polaka(...)”.Autor, jako patriota żałuje, że w czasie swojej młodości opuścił Polskę. Na początku Epilogu przedstawia swój błąd – „Biada nam zbiegi, żeśmy w czas morowy lękliwe nieśli za granicę głowy.” Mickiewicz wyjaśnia ten fragment tym, że chciał „Pominąć strefy ulewy i grzmotu i szukać tylko cienia i pogody.” Gdzie ‘strefa ulewy i grzmotu’ to szara teraźniejszość, a ‘cień i pogoda’ to przeszłość, te lata dziecinne, za którymi to Adam Mickiewicz tak tęsknił. Czasy młodości pisarza są określane jako łąka z kwiatami miłymi i pięknymi lub jako kraj święty i czysty, gdzie własne było każde drzewo, kamień i znane było każde miejsce. Epilog uświadamia nam zamiar pisarza, którym jest ucieczka od nieprzyjaznej teraźniejszości do kraju jego wspomnień. W Epilogu można także zauważyć komentarz, a raczej usprawiedliwienie nieopisania wydarzenia, które miało miejsce w Polsce, takie jak klęska Powstania Listopadowego – „(...)O Matko Polsko! Ty tak świeżo w grobie złożona – nie ma sił mówić o Tobie!(...)”.
W „Panu Tadeuszu” szczególną uwagę zwróciłem na Inwokację, gdzie Adam Mickiewicz pisze: „Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie; Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.” Pisarz w Inwokacji przedstawia własne uczucia, kogoś kto stracił swoją Ojczyznę i opisuje ją tak jak ją zapamiętał.
Moim zdaniem, Adam Mickiewicz będąc emigrantem, uważał utraconą Ojczyznę jako największą swoją wartość, wartość patrioty, który próbował powrócić do kraju jaki zapamiętał ze swego dzieciństwa.