. Swobodny spadek – jest to ruch ciała, na które działa tylko siła grawitacji; prędkość początkowa swobodnie spadającego ciała jest równa zero.
Ponieważ na swobodnie spadające ciało działa stała niezrównoważona siła grawitacji, to ruch tego ciała, przy powierzchni Ziemi (dla wysokości małych w porównaniu z promieniem Ziemi), jest ruchem jednostajnie przyspieszonym (II zasada dynamiki).
Wartość przyspieszenia z jakim spadają na Ziemię swobodnie ciała można obliczyć wykorzystując II zasadę dynamiki.
Dla niewielkich wysokości można przyjąć, że (gdzie Rz jest promieniem Ziemi).
Po wstawieniu odpowiednich danych otrzymujemy . Przyspieszenie to nazywamy przyspieszeniem ziemskim i w odróżnie-niu do innych przyspieszeń oznaczamy symbolem g.
Z wzoru napisanego wyżej widać, że masa spadającego ciała nie ma wpływu na wartość przyspieszenia z jakim spada swobodnie to ciało. Dla wszystkich ciał, niezależnie od masy:
Dla swobodnego spadku stosujemy takie same wzory, jak dla ruchu jednostajnie przyspieszonego bez prędkości początkowej; zmieniamy tylko niektóre oznaczenia.
Przekształcając te wzory można wyliczyć:
- czas trwania swobodnego spadku:
- prędkość końcową swobodnie spadającego ciała:
2. Rzut poziomy – ciału znajdującemu się na pewnej wysokości nadaje się prędkość w kierunku poziomym.
Rzut poziomy możemy traktować jako złożenie dwóch ruchów:
- jednostajnego z prędkością υo
w kierunku poziomym
oraz
- jednostajnie przyspieszonego
w kierunku pionowym (swobodne-go spadku).
Zasięg rzutu poziomego z można obliczyć stosując wzór na drogę w ruchu jednostajnym: z =υot
Czas t jest równy czasowi swobodnego spadania ciała z wysokości h,
a więc .
Po podstawieniu otrzymujemy wzór na obliczanie zasięgu rzutu poziomego:
Z powyższego wzoru wynika, że zasięg rzutu poziomego jest tym większy, im większa jest prędkość z jaką ciało jest wyrzucane (jest proporcjonalny do prędkości początkowej) oraz, im większa jest wysokość (jest proporcjonalny do pierwiastka z wysokości).
3. Pierwsza prędkość kosmiczna jest to prędkość jaką należy nadać ciału, aby okrążało Ziemię tuż nad jej powierzchnią.
Siła grawitacji działająca na ciało jest siłą dośrodkową utrzymującą ciało w ruchu po okręgu. Po porównaniu wzorów wyrażających wartości tych sił i odpowiednich przekształceniach otrzymujemy wzór pozwalający obliczyć wartość prędkości ciała na orbicie o promieniu r (wokół Ziemi lub innej planety):
Ponieważ ciało ma krążyć tuż nad powierzchnią Ziemi (lub innej planety), w miejsce r należy wstawić promień Ziemi (planety). Otrzymamy wtedy:
Wstawiając odpowiednie dane dla Ziemi otrzymujemy wartość pierwszej prędkości komicznej
υI=7,9 km/s
4. Przykłady.
a) Oblicz prędkość końcową ciała spadającego swobodnie z wysokości 125 m.
b) Zasięg rzuconego poziomo ciała z prędkością 4 m/s wyniósł 24 m. Jaka była wysokość, z której rzucono to ciało?
____________________________________
Jeśli pomogłem daj + lub naj odp