Stworzenie świata – jest opisem, który rozpoczyna Biblię, przedstawia pochodzenie wszechświata i człowieka od Boga, zależności między Bogiem, człowiekiem i światem, oraz podkreśla doskonałość tego co stworzone. Biblijny opis stworzenia jest typowym wyrazem wiary w kreacjonizm. W Księdze Rodzaju istnieją dwa, następujące po sobie utwory zawierające opis stworzenia świata. Pierwszy z nich należy do Dzieła Kapłańskiego i spisany został w V wieku p.n.e.. Drugi jest częścią Dzieła Jahwistycznego i pochodzi z X wieku p.n.e..
Interpretacja teologiczna opisów stworzenia jest różna w zależności od wyznania.
Pierwszy opis stworzenia Księga Rodzaju 1,1-2,4a.
Opowiadanie to nazywane jest Heksaemeronem ponieważ według niego Bóg stworzył świat w ciągu sześciu dni, po których odpoczął w dniu siódmym. Pochodzi z tradycji kapłańskiej i powstał najprawdopodobniej w V wieku p.n.e w Mezopotamii. Jest opisem kosmologicznym i wyraża ówczesną wiarę w konstukcję wszechświata. Z czternastu zachowanych kosmologii starożytnych Heksaemeron wyróżnia się zasadniczo od innych wiarą w monoteistyczną naturę Boga.
Schemat stworzenia
Dzień pierwszy – Stworzenie światła i oddzielenie go od ciemności.
Dzień drugi – Stworzenie sklepienia niebieskiego oddzielającego wody górne od dolnych.
Dzień trzeci – Stworzenie lądu i roślinności.
Dzień czwarty – Stworzenie słońca, księżyca i gwiazd.
Dzień piąty – Stworzenie zwierząt wodnych i latających.
Dzień szósty – Stworzenie zwierząt lądowych i ludzi.
Schemat kosmologiczny
Poglądy autora opierały się na najprostszych spostrzeżeniach wzrokowych i nie różniły się zasadniczo od ówcześnie przyjmowanych w całym świecie.
W przestrzeni wody umieszczone było sklepienie oddzielające wody górne (deszcze, opady) od dolnych (źródła). W powstałej niszy umieszczona była płaska i okrągła (nie kulista) ziemia. Nad ziemią, a pod sklepieniem umieszczone był ciała niebieskie. Ziemia otoczona była morzem.
Pozostałe szczegóły kosmologii zawarte są w innych księgach Biblii
Drugi opis stworzenia Księga Rodzaju 2,4b-25
Opowiadanie to pochodzi z Dzieła Jahwistycznego i powstało w X wieku p.n.e. na dworze króla Salomona. W przeciwieństwie do Heksaemeronu jest dziełem, którego autor, posługuje się językiem obrazowym a nie pojęciowym. Opis ten jest bardziej abstrakcyjny i teologiczne bogatszy.
Stworzenie człowieka - fresk Michała AniołaW drugim opisie kosmologia jest całkowicie pominięta. Wyeksponowana została natomiast natura człowieka, relacja Bóg – człowiek, zależność płci i stosunek człowieka do przyrody.
Opis Jahwistyczny przedstawia zasadniczo trzy elementy opisowe:
Stworzenie świata i człowieka.
Umieszczenie człowieka w Ogrodzie Eden.
Stworzenie zwierząt i pierwszej kobiety.
Interpretacje teologiczne
katolicyzm:
Teologia stworzenia
Opis stworzenia zawiera przede wszystkim wiarę, że człowiek i wszechświat mają swe źródło wyłącznie w Bogu. Wiara w stworzenie świata i człowieka przez Boga ma znaczenie fundamentalne, ponieważ w niej znajduje się odpowiedź na pytania dotyczące wszechmocy i miłości Boga, pochodzenia człowieka, wzajemnej relacji Boga i człowieka oraz człowieka do świata i przyrody. Dając odpowiedź o pochodzenie człowieka wskazuje jednocześnie drogę i cel jego istnienia – Boga.
Stworzenie świata jest dziełem całej Trójcy Św. Wyraz wiary w to znaleźć można w Ewangelii Jana (Na początku było Słowo (...) i Bogiem było Słowo) oraz w tradycji (np. Veni, Creator Spiritus).
Bóg stworzył świat z niczego (ex nihilo). Stworzył go dla Własnej chwały, przez swoją miłość i mądrość. Stworzony świat był dobry. Bóg jest transcendentny wobec rzeczy stworzonych, podtrzymuje je i prowadzi.
Człowiek jest stworzony na obraz Boga przez co posiada godność osoby. Człowiek jest integralny; jest jednym ciałem i duszą, jest istotą duchową i cielesną. Człowiek został stworzony dla samego siebie, a wszystko inne zostało stworzone dla niego. Kobieta i mężczyzna są w swej godności równi – są ludźmi.
Biblia a nauka
Problem różnic pomiędzy opisem stworzenia w Biblii a odkryciami naukowymi został dawno zażegnany. W czasie gdy postęp naukowy stawiano w wyraźnej opozycji do wiary pojawiały się konflikty, których negatywne owoce znaleźć można choćby w historii życia Kopernika i Galileusza. Począwszy od Pascala, zrozumiano jednak, że obie te płaszczyzny w żadnym stopniu nie mogą decydować o sobie wzajemnie. Mogą najwyżej się ubogacać. W związku z tym podkreślić należy, że teoria ewolucji nie stoi w sprzeczności z wiarą w dzieło stworzenia.
Autorzy biblijni nie mieli na celu przedstawianie prawd dotyczących genezy i budowy wszechświata, ani też roztrzygać o początkach ludzkości. Ich dzieła zawierają wyłącznie obraz Boga jako źródła i przyczyny wszystkiego. Pozostałe rzeczy należą do poszukiwań naukowych.
Do szczegółowego wyjaśnienia przyczynił się w głównej mierze Pierre Teilhard de Chardin.
Błędy doktrynalne
Podstawowe twierdzenia sprzeczne z nauką katolicką dotyczące interpretacji stworzenia i pochodzenia świata i człowieka:
panteizm – wszystko jest Bogiem,
neoplatonizm – świat jest konieczną emanacją Boga,
dualizm i manicheizm – Dobro i Zło jako odwieczne zasady,
gnoza – świat jest zły,
deizm – Bóg „zegarmistrzem”,
materializm – powstanie świata nie ma transcendentnego początku
Świadkowie Jehowy
Tajemnica siedmiu dni
Liczne wersety ze Starego oraz Nowego Testamentu mówią o tym, iż Bóg stworzył świat w ciągu siedmiu dni. Powszechnie przyjęto interpretację, iż chodzi tu o 24-godzinne dni słoneczne. Jednakże, analiza tekstu źródłowego przeczy zasadności takiego pojmowania siedmiu dni stwarzania. Pierwszy rozdział księgi Rodzaju opisuje powstanie dni słonecznych w poniższym fragmencie:
I tak upłynął wieczór i poranek - dzień trzeci. A potem Bóg rzekł: Niechaj powstaną ciała niebieskie, świecące na sklepieniu nieba,