Zastanówmy się nad granica, jaka oddziela średniowiecze od renesansu. Czy jest ona ostra cezura wyraźnie oddzielającą obie epoki czy może łagodnym przejściem miedzy następującymi po sobie epokami w dziejach cywilizacji europejskiej? Czy renesans stanowi gwałtowne odcięcie się Europejczyków od spuścizny średniowiecza? Aby odpowiedzieć na tak postawione pytania musimy na wstępie uczynić uwagę na temat ram chronologicznych, jakie przyjmujemy dla granicy omawianych epok. W naszej historiografii przyjmuje się rok 1492 za datę kończąca epokę średniowiecza. Musimy jednak pamiętać, iż jest to data symboliczna gdyż nie stała się sygnałem do następnych przemian w kulturze europejskiej a jedynie symbolem zachodzących w umysłowości ówczesnych Europejczyków zmian. Sam fakt odkrycia Ameryki przez Kolumba był skutkiem wybitnej myśli rozwijającej się przez wieki średnie. Pamiętać należy ze lista poprzedników Kolumb, którzy odważyli się patrzeć na świat w inny sposób niż było to wtedy przyjęte jest długa. Jednak najbardziej ważnym argumentem, jaki przemawia za tym, iż renesans jest kontynuacja średniowiecznego rozwoju naszej cywilizacji jest spojrzenie na ten rozwój z perspektywy kulturowej.Najbardziej doniosłymi, bo zachowanym w swej monumentalnej formie obrazami przeszłości i jej dorobku są dzieła architektury. Jak wiemy w czasach dojrzałego średniowiecza kwitł w Europie gotyk ze swymi strzelistymi wieżami i wysokimi sufitami w architekturze sakralnej. Wystarczy tu przywołać na myśl katedry w Kolonii budowana od XIII w oraz Notre Dame powala w wieku XII.Także na czas średniowiecza datuje się powstanie pierwszych uniwersytetów jak na przykład uniwersytetu Bolońskiego z ok. roku 1085 czy naszego znamienitego uniwersytetu Jagiellońskiego założonego w roku 1364.Jak wiedz widzimy w średniowieczu mamy do czynienia z rozkwitem myśli. Nie jest prawda jakoby scholastyka i zabobonne chrześcijaństwo tłumiły wszelkie nowe prądy umysłowe. Na uniwersytetach prowadzono ożywione dysputy teologiczne a ich absolwenci prowadząc swe badania mogli dokonywać tak wspaniałych odkryć jak Kolumb czy Gutenbrek, (którego wynalazek druku z 1455 roku jest inna często przyjmowana data oddzielająca średniowiecze od renesansu). Dorobek renesansu w postaci na przykład wspanialej literatury był możliwy tylko dzięki ewolucji, jaka cywilizacja europejska przeszła w czasie średniowiecza gdzie coraz więcej osób otrzymywało wykształcenie oparte choćby na TRIVIUM, czyli retoryce gramatyce i dialektyce czy QUADRIVIUM zawierającym w sobie arytmetykę, geometrie, muzykę i astronomie. To pozwoliło na rozwoju nie tylko twórczości literackiej, ale i na przykład architektury. Wspaniale renesansowe budowle, którymi szybko zapełniała się Europa wieków XVI i XVII mogły powstawać tylko dzięki wiedzy, jaka została zdobyta i utrwalona w średniowieczu.Najczęściej podnoszonym argumentem przeciw średniowieczu jest to, iż kościół średniowieczny był siłom wsteczna. Jednak zauważmy, iż na początku renesansu i po krótkim przesileniu reformacyjnym kościół w karach katolickich był znacznie bardziej wpływowy niż w dobie samodzielnych monarchów średniowiecza.Jak wiec możemy stwierdzić renesans jest następstwem średniowiecza którego jest tez kontynuacja jako spadkobierca już w średniowieczu krystalizujących się myśli. Renesans pojawia się łagodnie a ostatecznym dowodem tego jest jak widzieli to ówcześni ludzie. My po II wojnie światowej niemal natychmiast obudziliśmy się w innym świecie a Europejczycy przełomu XV i XVI wieku widzieli pasmo rozwoju trwające nieprzerwanie od czasów Karola Wielkiego i budowy średniowiecznych monarchii.