Question

udowodnij, że "pijaństwo" krasickiego zawiera wszystkie cechy satyry

Answer 1

Satyra- utwór literacki ośmieszający lub piętnujący ukazywane w nim zjawiska – wady i przywary ludzkie, środowiska społ., poglądy pol., instytucje, sposoby zachowań i mówienia; satyra stosuje komiczne wyolbrzymienia lub pomniejszenie, środki karykatury, groteskę, pamflety i paszkwile; satyra może reprezentować różne gatunki i rodzaje lit.
Cechy satyr I. Krasickiego:
- Utwory dydaktyczne, moralizatorskie, zgodnie z programem oświeceniowym
- Publicystyczny i doraźny charakter związany z użyciem potocznego języka i środków retorycznych
- Wartości lit. – barwność opisu realiów i kreowanie ciekawych postaci
„PIJAŃSTWO”
- Tytuł – dobitne określenie wady narodowej Polaków, którą konserwatywna szlachta uważała za punkt narodowej tradycji
- Bohaterowie – dwaj szlachcice: szlachcic Sarmata i człowiek oświecony, zwolennik trzeźwości, prowadzący dialog
- Temat dialogu – powitanie bohaterów, opowiadanie pijaka o libacji, mającej miejsce dnia poprzedniego, wypowiedź drugiego bohatera, pochwalająca trzeźwość
- Racje Sarmaty i opis obyczajów:
* Obowiązek uczczenia okazji, np. imienin żony
* Życie sąsiedzkie i towarzyskie łączy się z piciem
* Uczty trwające do świtu
* Specyficzne pojęcie gościnności
* Traktowanie alkoholu jako lekarstwa na wszystkie dolegliwości
* Pijackie dyskusje polityczne prowadzące do kłótni i bijatyk
* Sarmata gani picie alkoholu, potępia swoje zachowanie, jednak nie jest w stanie się przemóc, zmienić swych przyzwyczajeń – zakończenie dialogu „Napiję się wódki”
- Racje obrońcy trzeźwości:
* Krasicki jest realistą, wie, że słowne argumenty nie przekonują Sarmaty, jednak ma do spełnienia obowiązek wobec społ., wytykając mu błędy i prezentując zagrożenia
* Pijaństwo powoduje niewłaściwe zachowanie, spożywanie alkoholu w nadmiarze jest wbrew naturze, człowiek staje się bardzo ograniczony
* Pochwała trzeźwości – zdrowie, zdolność do pracy i odnoszenia sukcesu, dom i gospodarstwo są zadbane
- Utwór napisany jest wierszem ciągłym (stychicznym), trzynastozgłoskowcem, rymy parzyste aabb
- Budowa ramowa – początek i koniec to wymiana zdań pomiędzy rozmówcami
- Środki stylistyczne:
* Epitety – „ból głowy okrutny” – obrazowe przedstawienie przykrych dolegliwości
* Porównanie – „ciąży głowa jak ołów” – jak wyżej
* Pytanie retoryczne – „Jak częstować, a nie pić?” – tradycje polskich szlachciców
* Makaronizm – „Omne trinum perfectum” = „każda trójca tworzy doskonałość” – podkreślenie charakterystyki Sarmaty
* Wykrzyknienie – „Bodaj w piekło przepadło obrzydłe pijaństwo!” – ironia, zakłamanie