1. Wyjaśnij znaczenie podanych poniżej terminów: (0-3pkt)
a) Środowisko przyrodnicze, rodowisko przyrodnicze (środowisko naturalne) - całokształt ożywionych i nieożywionych składników przyrody, ściśle ze sobą powiązanych, otaczających organizmy żywe. W jego ramach można wyróżnić następujące elementy:
* budowa geologiczna
* rzeźba terenu
* klimat
* stosunki wodne
* gleba
* organizmy żywe
b) Środowisko społeczno – gospodarcze,
c) Środowisko geograficzne, środowisko geograficzne (przekształcone) rozumiane jako zbiór przekształconych w ponad 50% elementów przyrodniczych oraz elementów sztucznych, wytworzonych przez człowieka, czyli infrastruktury osadniczej, przemysłowej, rolnej i transportowej
2. Zapisz następujące skale liczbowe w postaci skal mianowanych: (0-2pkt)
a) 1 : 100 000, 1cm->100000cm/:100
1cm->1000m/:1000
1cm->1km
1cm=1km
b) 1 : 25 000, 1:25000
1cm->25000cm/:100
1cm->250m
1cm=250m
c) 1 : 1000000, 1:1000000
1cm->1000000cm/:100
1cm->10000m/:1000
1cm->10km
1cm=10km
d) 1: 50 000, 1:50000
1cm->50000cm/:100
1cm->500m
1cm=500m
a)
3. Porównaj skale i uszereguj je od największej do najmniejszej: (0-1pkt)
a) 1 : 250 000,
b) 1 cm – 50 km,
c) 1 : 800 000,
d) 1 cm – 0,25 km,
4. Oblicz odległość w terenie, jeżeli na mapie w skali 1 : 75 000 odpowiada jej odcinek o długości 6 cm. Zapisz obliczenia. (0-2pkt)
5. Oznacz literą P zdania prawdziwe, a literą B zdania błędne: (0-2pkt)
a) Galaktyki rozmieszczone są we Wszechświecie równomiernie. B
b) Gwiazdy świecą światłem własnym.
c) Układ Słoneczny położony jest w centrum Galaktyki.
d) Droga ruchu planet wokół Słońca nazywana jest orbitą.
6. Podaj 3 konsekwencje ruchu obiegowego Ziemi. (0-3pkt)
7. W Warszawie (52°N, 21°E) jest godzina 17.50 czasu słonecznego. Oblicz, która jest godzina czasu słonecznego w Pakistanie (39°N, 116°E). (0-2pkt)
8. Umowny czas stosowany na mocy zarządzeń władz na danym obszarze to czas: (0-1pkt)
a) miejscowy,
b) słoneczny,
c) strefowy,
d) urzędowy,
9. Z wymienionych określeń wybierz te, do których odnoszą się poniżesz opisy. Obok opisu wpisz określenie. Określenia: pogoda, klimat, strefa klimatyczna. (0-3pkt)
a) Układ charakterystycznych dla danego obszaru stanów pogody odnoszący się do długich przedziałów czasu.
b) Równoleżnikowe pasy powłoki ziemskiej wyróżnione na podstawie panującego klimatu.
c) Całokształt zjawisk meteorologicznych występujących w danej chwili nad danym obszarem.
10. W Krakowie ( około 200 m n.p.m.) zanotowano temperaturę powietrza 7,2 °C. Oblicz jakiej temperatury powietrza można się spodziewać:
a) w Zakopanem ( około 800 m n.p.m.),
b) nad Morskim Okiem ( około 1400 m n.p.m.),
jeżeli przeciętny spadek temperatury wynosi 0,6°C na każde 100 metrów wysokości. (0-2pkt)
11. Podaj 3 przykłady wpływu warunków klimatycznych na działalność człowieka. (0-3pkt)
12. Powłoka wodna Ziemi to: (0-1pkt)
a) Biosfera,
b) Hydrosfera,
c) Atmosfera,
d) Litosfera;
13. Oznacz literą P zdania prawdziwe, a literą B zdania błędne: (0-2pkt)
a) 96,5% zasobów wodnych na Ziemi znajduje się w morzach i oceanach.
b) Największe ilości wody słodkiej zgromadzone są w lodowcach i pokrywie śnieżnej.
c) Parowanie z powierzchni lodu i śniegu to resublimacja.
d) Bilansem wodnym nazywamy zestawienie przychodów i rozchodów wody na danym obszarze w okresie roku hydrologicznego.
14. Wyjaśnij znaczenie terminów: (0-4pkt)
a) Dorzecze,
b) Zlewisko,
c) System rzeczny,
d) Obszar bezodpływowy,
15. Wymień trzy najpospolitsze minerały skałotwórcze wchodzące w skład skorupy ziemskiej.
(0-1pkt)
16. Przyporządkuj rodzaje skał do warunków ich powstawania: (0-2pkt)
a) magmowe głębinowe, a) powstały z innych skał pod
wpływem wysokiej temperatury i
ciśnienia,
b) osadowe pochodzenia chemicznego, b) powstały w głębi skorupy ziemskiej
przez powolne krzepnięcie magmy.
c) osadowe okruchowe, c) powstały ze zwietrzeliny innych
skał,
d) metamorficzne, d) powstały w wyniku wytrącenia z
roztworów wodnych,
17. Podaj czym różnią się między sobą: (0-2pkt)
a) Lawa i magma,
b) Ognisko i ośrodek trzęsienie ziemi,
18. Spośród wymienionych rzek wybierz te, które tworzą delty: (0-1pkt)
Sekwana, Tamiza, Huang-Ho, Wołga, Missisipi, Ren, Ganges,
19. Tajga to zbiorowisko roślinne: (0-1pkt)
a) Sahary,
b) Niziny Amazonki,
c) Syberii,
d) Himalajów,
20. Podaj, czym różnią się: (0-2pkt)
a) nizina i równina,
b) wysokość względna I wysokość bezwzględna,
a) Środowisko przyrodnicze, rodowisko przyrodnicze (środowisko naturalne) - całokształt ożywionych i nieożywionych składników przyrody, ściśle ze sobą powiązanych, otaczających organizmy żywe. W jego ramach można wyróżnić następujące elementy:
* budowa geologiczna
* rzeźba terenu
* klimat
* stosunki wodne
* gleba
* organizmy żywe
b) Środowisko społeczno – gospodarcze,
c) Środowisko geograficzne, środowisko geograficzne (przekształcone) rozumiane jako zbiór przekształconych w ponad 50% elementów przyrodniczych oraz elementów sztucznych, wytworzonych przez człowieka, czyli infrastruktury osadniczej, przemysłowej, rolnej i transportowej
2. Zapisz następujące skale liczbowe w postaci skal mianowanych: (0-2pkt)
a) 1 : 100 000, 1cm->100000cm/:100
1cm->1000m/:1000
1cm->1km
1cm=1km
b) 1 : 25 000, 1:25000
1cm->25000cm/:100
1cm->250m
1cm=250m
c) 1 : 1000000, 1:1000000
1cm->1000000cm/:100
1cm->10000m/:1000
1cm->10km
1cm=10km
d) 1: 50 000, 1:50000
1cm->50000cm/:100
1cm->500m
1cm=500m
a)
3. Porównaj skale i uszereguj je od największej do najmniejszej: (0-1pkt)
a) 1 : 250 000,
b) 1 cm – 50 km,
c) 1 : 800 000,
d) 1 cm – 0,25 km,
4. Oblicz odległość w terenie, jeżeli na mapie w skali 1 : 75 000 odpowiada jej odcinek o długości 6 cm. Zapisz obliczenia. (0-2pkt)
5. Oznacz literą P zdania prawdziwe, a literą B zdania błędne: (0-2pkt)
a) Galaktyki rozmieszczone są we Wszechświecie równomiernie. B
b) Gwiazdy świecą światłem własnym.
c) Układ Słoneczny położony jest w centrum Galaktyki.
d) Droga ruchu planet wokół Słońca nazywana jest orbitą.
6. Podaj 3 konsekwencje ruchu obiegowego Ziemi. (0-3pkt)
7. W Warszawie (52°N, 21°E) jest godzina 17.50 czasu słonecznego. Oblicz, która jest godzina czasu słonecznego w Pakistanie (39°N, 116°E). (0-2pkt)
8. Umowny czas stosowany na mocy zarządzeń władz na danym obszarze to czas: (0-1pkt)
a) miejscowy,
b) słoneczny,
c) strefowy,
d) urzędowy,
9. Z wymienionych określeń wybierz te, do których odnoszą się poniżesz opisy. Obok opisu wpisz określenie. Określenia: pogoda, klimat, strefa klimatyczna. (0-3pkt)
a) Układ charakterystycznych dla danego obszaru stanów pogody odnoszący się do długich przedziałów czasu.
b) Równoleżnikowe pasy powłoki ziemskiej wyróżnione na podstawie panującego klimatu.
c) Całokształt zjawisk meteorologicznych występujących w danej chwili nad danym obszarem.
10. W Krakowie ( około 200 m n.p.m.) zanotowano temperaturę powietrza 7,2 °C. Oblicz jakiej temperatury powietrza można się spodziewać:
a) w Zakopanem ( około 800 m n.p.m.),
b) nad Morskim Okiem ( około 1400 m n.p.m.),
jeżeli przeciętny spadek temperatury wynosi 0,6°C na każde 100 metrów wysokości. (0-2pkt)
11. Podaj 3 przykłady wpływu warunków klimatycznych na działalność człowieka. (0-3pkt)
12. Powłoka wodna Ziemi to: (0-1pkt)
a) Biosfera,
b) Hydrosfera,
c) Atmosfera,
d) Litosfera;
13. Oznacz literą P zdania prawdziwe, a literą B zdania błędne: (0-2pkt)
a) 96,5% zasobów wodnych na Ziemi znajduje się w morzach i oceanach.
b) Największe ilości wody słodkiej zgromadzone są w lodowcach i pokrywie śnieżnej.
c) Parowanie z powierzchni lodu i śniegu to resublimacja.
d) Bilansem wodnym nazywamy zestawienie przychodów i rozchodów wody na danym obszarze w okresie roku hydrologicznego.
14. Wyjaśnij znaczenie terminów: (0-4pkt)
a) Dorzecze,
b) Zlewisko,
c) System rzeczny,
d) Obszar bezodpływowy,
15. Wymień trzy najpospolitsze minerały skałotwórcze wchodzące w skład skorupy ziemskiej.
(0-1pkt)
16. Przyporządkuj rodzaje skał do warunków ich powstawania: (0-2pkt)
a) magmowe głębinowe, a) powstały z innych skał pod
wpływem wysokiej temperatury i
ciśnienia,
b) osadowe pochodzenia chemicznego, b) powstały w głębi skorupy ziemskiej
przez powolne krzepnięcie magmy.
c) osadowe okruchowe, c) powstały ze zwietrzeliny innych
skał,
d) metamorficzne, d) powstały w wyniku wytrącenia z
roztworów wodnych,
17. Podaj czym różnią się między sobą: (0-2pkt)
a) Lawa i magma,
b) Ognisko i ośrodek trzęsienie ziemi,
18. Spośród wymienionych rzek wybierz te, które tworzą delty: (0-1pkt)
Sekwana, Tamiza, Huang-Ho, Wołga, Missisipi, Ren, Ganges,
19. Tajga to zbiorowisko roślinne: (0-1pkt)
a) Sahary,
b) Niziny Amazonki,
c) Syberii,
d) Himalajów,
20. Podaj, czym różnią się: (0-2pkt)
a) nizina i równina,
b) wysokość względna I wysokość bezwzględna,