Proszę o pomoc
person
brightness_auto
1 odpowiedź
Teatr średniowieczny:
Teatr średniowieczny oznacza widowiska religijne misteria i miracle, a także świeckie moralitety i farsy wystawiane w średniowieczu w formie nabożeństw (religijne), jak i dla rozweselenia ludu (świeckie).
Teatr średniowieczny wywodzi się od teatru antycznego. Jego elementy zachowały się i przeniknęły do średniowiecza, w uroczystościach dworskich i kościelnych, oraz turniejach rycerskich, a także - przede wszystkim - w ludowej tradycji podtrzymywanej przez wędrownych sztukmistrzów, rybałtów czy minstreli. Ich twórczość dała początek formie intermediów.
Teatr średniowieczny przybliżał wydarzenia biblijne i prawdy wiary ludziom, którzy nie potrafili czytać. Najważniejszą formą teatru średniowiecznego było misterium.
Misteria były wystawiane na Wielkanoc i dotyczyły męki oraz zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Postacie kobiece grali w nich mężczyźni. Początkowo posługiwano się wyłącznie tekstem z Pisma Świętego, później zaczęto dodawać inne teksty. Z czasem wykształciły się również jasełka i przedstawienia związane z innymi ważnymi świętami chrześcijańskimi. Zaczęto do nich dodawać również sceny zabawne, tak powstały moralitety, czyli poważno-komediowe przedstawienia mające na celu ukazać ludzkie grzechy i błędy, oraz zmotywować człowieka do poprawy. Często wykorzystywano motyw everymana, czyli człowieka przedstawiającego typowe cechy danej grupy społecznej.
Teatr antyczny:
Wykształcenie się form teatralnych
W starożytnej Grecji wykształcił się jeden z rodzajów literackich – dramat. Z Dionizji Wielkich, czyli obrzędów i procesji urządzanych wiosną w miastach, wykształciła się tragedia. Z kolei Dionizje Małe, święta ku czci Dionizosa obchodzone jesienią na wsiach, dały początek komedii. Natomiast z dytyrambów – pieśni śpiewanych ku chwale Dionizosa – wykształcił się dialog koryfeusza (czyli przewodnika chóru) z chórem. Koryfeusz stał się też prototypem aktora.
Po raz pierwszy aktora wprowadził w 543 roku p.n.e. Tespis. Później Ajschylos dołączył drugiego aktora, a Sofokles uznał za stosowne wprowadzenie aktora trzeciego. W jednym czasie na scenie starogreckiego teatru nie pojawiało się więcej niż 3 aktorów. Aktorzy występowali w kolorowych maskach, które odzwierciedlały humor granej przez nich postaci.
Miejsce spektakli, ich czas trwania
Pierwsze przedstawienia odbywały się po prostu tam, gdzie mogliby się zebrać mieszkańcy całego miasta i obejrzeć duże widowisko, np. na zboczach wzgórz. Miało to poniekąd związek z ideą sztuki greckiej, głoszącej przyjaźń i zgodę z naturą. Spektakle zaczynały się o wschodzie słońca, a kończyły o jego zachodzie; odbywały się przez kilka dni z rzędu.
Amfiteatr
Miejsce, w którym odbywało się przedstawienie, nazywano amfiteatrem. Wyróżniano tam następujące elementy:
teatron – miejsce dla publiczności,
orchestra – miejsce dla chóru (okrągła powierzchnia amfiteatru),
proskenion – nieszerokie prostokątne podwyższenie, na nim pokazywali się artyści (było to miejsce niezwykle krótkich spotkań chóru z aktorem),
skene (gr. skene – 'buda') – budynek z pięknymi kolumnami, przypominał wyglądem świątynię lub pałac. Miał zwykle front z trzema parami drzwi, przez które wchodzili i wychodzili aktorzy.
Elementy spektaklu
Spektakle zawsze były rozpoczynane przez chór, potem na scenę wychodził aktor. Takich regularnych zmian było 5. Wejście chóru nazywano parados, pierwsze słowo (pierwszą kwestię) – prologiem. Z kolei zejście chóru to eksodus, a ostatnie słowo to epilog.
Chór nazywano stasimon, a jego funkcją było komentowanie, dopowiadanie oraz charakteryzowanie postaci i wydarzeń.
Aktorami byli wyłącznie mężczyźni. Nazywano ich epeisodia.
Funkcje teatru
Dla starożytnych Greków było to prawdziwe święto, obcowanie ze sztuką, a z drugiej strony konkurs poetycki i muzyczny. Ponadto wydarzenie to było okazją do spotkania ludzi z całej miejscowości czy społeczności, a także zaproszonych gości spoza niej (np. w Atenach spotykało się przy takiej okazji od 14 do 30 tysięcy widzów). Sama fabuła nie miała dla starożytnych większego znaczenia – była bowiem oparta na mitach, które każdy wówczas dobrze znał, lub na nieobcych ludziom wydarzeniach rozgrywających się w czasach im współczesnych.
Można więc wyróżnić następujące funkcje teatru greckiego:
propagandowa,
estetyczna,
informatywna,
usługowa (dostarczała rozrywki).
Odbiór sztuki, kostiumy aktorów
Z odległych miejsc zajmowanych przez widzów nie zawsze można było dobrze widzieć aktora, jednak odbiór przedstawienia ułatwiały dobra akustyka i odpowiednio skonstruowana maska zwiększająca natężenie dźwięku mowy aktora. Duże znaczenie miały też stroje – z daleka widoczne kostiumy w zdecydowanych kolorach (tuniki). Kolory były związane z odgrywanymi rolami (np. tunika biała oznaczała postać pozytywną, niewinną).
Ponadto aktorzy nosili peruki (onkosy) oraz drewniane obuwie (tzw. koturny, których wysokość sięgała nawet 70 cm). Również te elementy sprzyjały byciu bardziej widocznym.
Teatr średniowieczny oznacza widowiska religijne misteria i miracle, a także świeckie moralitety i farsy wystawiane w średniowieczu w formie nabożeństw (religijne), jak i dla rozweselenia ludu (świeckie).
Teatr średniowieczny wywodzi się od teatru antycznego. Jego elementy zachowały się i przeniknęły do średniowiecza, w uroczystościach dworskich i kościelnych, oraz turniejach rycerskich, a także - przede wszystkim - w ludowej tradycji podtrzymywanej przez wędrownych sztukmistrzów, rybałtów czy minstreli. Ich twórczość dała początek formie intermediów.
Teatr średniowieczny przybliżał wydarzenia biblijne i prawdy wiary ludziom, którzy nie potrafili czytać. Najważniejszą formą teatru średniowiecznego było misterium.
Misteria były wystawiane na Wielkanoc i dotyczyły męki oraz zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Postacie kobiece grali w nich mężczyźni. Początkowo posługiwano się wyłącznie tekstem z Pisma Świętego, później zaczęto dodawać inne teksty. Z czasem wykształciły się również jasełka i przedstawienia związane z innymi ważnymi świętami chrześcijańskimi. Zaczęto do nich dodawać również sceny zabawne, tak powstały moralitety, czyli poważno-komediowe przedstawienia mające na celu ukazać ludzkie grzechy i błędy, oraz zmotywować człowieka do poprawy. Często wykorzystywano motyw everymana, czyli człowieka przedstawiającego typowe cechy danej grupy społecznej.
Teatr antyczny:
Wykształcenie się form teatralnych
W starożytnej Grecji wykształcił się jeden z rodzajów literackich – dramat. Z Dionizji Wielkich, czyli obrzędów i procesji urządzanych wiosną w miastach, wykształciła się tragedia. Z kolei Dionizje Małe, święta ku czci Dionizosa obchodzone jesienią na wsiach, dały początek komedii. Natomiast z dytyrambów – pieśni śpiewanych ku chwale Dionizosa – wykształcił się dialog koryfeusza (czyli przewodnika chóru) z chórem. Koryfeusz stał się też prototypem aktora.
Po raz pierwszy aktora wprowadził w 543 roku p.n.e. Tespis. Później Ajschylos dołączył drugiego aktora, a Sofokles uznał za stosowne wprowadzenie aktora trzeciego. W jednym czasie na scenie starogreckiego teatru nie pojawiało się więcej niż 3 aktorów. Aktorzy występowali w kolorowych maskach, które odzwierciedlały humor granej przez nich postaci.
Miejsce spektakli, ich czas trwania
Pierwsze przedstawienia odbywały się po prostu tam, gdzie mogliby się zebrać mieszkańcy całego miasta i obejrzeć duże widowisko, np. na zboczach wzgórz. Miało to poniekąd związek z ideą sztuki greckiej, głoszącej przyjaźń i zgodę z naturą. Spektakle zaczynały się o wschodzie słońca, a kończyły o jego zachodzie; odbywały się przez kilka dni z rzędu.
Amfiteatr
Miejsce, w którym odbywało się przedstawienie, nazywano amfiteatrem. Wyróżniano tam następujące elementy:
teatron – miejsce dla publiczności,
orchestra – miejsce dla chóru (okrągła powierzchnia amfiteatru),
proskenion – nieszerokie prostokątne podwyższenie, na nim pokazywali się artyści (było to miejsce niezwykle krótkich spotkań chóru z aktorem),
skene (gr. skene – 'buda') – budynek z pięknymi kolumnami, przypominał wyglądem świątynię lub pałac. Miał zwykle front z trzema parami drzwi, przez które wchodzili i wychodzili aktorzy.
Elementy spektaklu
Spektakle zawsze były rozpoczynane przez chór, potem na scenę wychodził aktor. Takich regularnych zmian było 5. Wejście chóru nazywano parados, pierwsze słowo (pierwszą kwestię) – prologiem. Z kolei zejście chóru to eksodus, a ostatnie słowo to epilog.
Chór nazywano stasimon, a jego funkcją było komentowanie, dopowiadanie oraz charakteryzowanie postaci i wydarzeń.
Aktorami byli wyłącznie mężczyźni. Nazywano ich epeisodia.
Funkcje teatru
Dla starożytnych Greków było to prawdziwe święto, obcowanie ze sztuką, a z drugiej strony konkurs poetycki i muzyczny. Ponadto wydarzenie to było okazją do spotkania ludzi z całej miejscowości czy społeczności, a także zaproszonych gości spoza niej (np. w Atenach spotykało się przy takiej okazji od 14 do 30 tysięcy widzów). Sama fabuła nie miała dla starożytnych większego znaczenia – była bowiem oparta na mitach, które każdy wówczas dobrze znał, lub na nieobcych ludziom wydarzeniach rozgrywających się w czasach im współczesnych.
Można więc wyróżnić następujące funkcje teatru greckiego:
propagandowa,
estetyczna,
informatywna,
usługowa (dostarczała rozrywki).
Odbiór sztuki, kostiumy aktorów
Z odległych miejsc zajmowanych przez widzów nie zawsze można było dobrze widzieć aktora, jednak odbiór przedstawienia ułatwiały dobra akustyka i odpowiednio skonstruowana maska zwiększająca natężenie dźwięku mowy aktora. Duże znaczenie miały też stroje – z daleka widoczne kostiumy w zdecydowanych kolorach (tuniki). Kolory były związane z odgrywanymi rolami (np. tunika biała oznaczała postać pozytywną, niewinną).
Ponadto aktorzy nosili peruki (onkosy) oraz drewniane obuwie (tzw. koturny, których wysokość sięgała nawet 70 cm). Również te elementy sprzyjały byciu bardziej widocznym.