Podatek od spadków i darowizn płacony jest od otrzymanego w drodze spadku lub darowizny określonego majątku w postaci ruchomości, nieruchomości, wartości pieniężnych, praw majątkowych itp. Jest on zatem podatkiem bezpośrednim płaconym od przyrostu majątku.
Podatnikami podatku od spadków i darowizn są osoby fizyczne, które nabyły w sposób wyżej opisany własność rzeczy i prawa majątkowe. Opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn jest nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, tytułem
dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny, polecenia darczyńcy, zasiedzenia, nieodpłatnego zniesienia współwłasności, zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu. Nie podlega opodatkowaniu nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Nabycie w drodze spadku lub darowizny praw autorskich i praw pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych oraz wierzytelności wynikających z nabycia tych praw.