Pare przykładów
person
brightness_auto
1 odpowiedź
Tekst Biblii nie jest jednolity pod względem formy. Można w nim wyróżnić wiele gatunków, a wśród nich ważne miejsce zajmują przypowieści. Przypowieść, a raczej parabola, jest to gatunek narracyjny o charakterze moralistycznym. Przedstawione postacie i wydarzenia nie są ważne ze względu na swe cechy jednostkowe, służą do wypowiadania uniwersalnych prawd moralnych, religijnych i filozoficznych (o prawdach ludzkiej egzystencji, o postawach wobec życia, o kolejach losu ludzkiego). Przypowieść zestawia dwie rzeczywistości - pierwsza to realistyczne obrazy życia codziennego, druga natomiast jest dana w sferze pojęciowej, np. dobro - zło w tematyce moralnej. Dlatego też w interpretacji Biblii odkrywamy znaczenia alegoryczne lub symboliczne.
Przypowieść "O miłosiernym Samarytaninie" przedstawia człowieka, który w drodze z Jerozolimy do Jerycha został napadnięty przez zbójców, pobity i porzucony. Obok leżącego przechodzili kolejno kapłan i Lewita, ale obaj minęli go obojętnie. Przechodził też Samarytanin – przedstawiciel narodu, którym pogardzali Izraelici. Ów człowiek zajął się rannym, opatrzył rany, zawiózł go do gospody i, zapłaciwszy właścicielowi, polecił troskliwie pielęgnować chorego. Samarytanin jest wzorem cenionej przez wszystkie wieki postawy człowieka miłosiernego i litościwego, człowieka, który wie, że miłość bliźniego wyraża się w trosce o dobro drugiego człowieka i w poświęceniu się dla niego.
Natomiast "Opowieść o synu marnotrawnym" wiąże wzorce postaw z systemem wartości ideowych i moralnych. Mówi ona o ojcu, który podzielił majątek pomiędzy dwóch synów. Młodszy zabrał swoją część i poszedł w świat. Szybko wszystko roztrwonił, a gdy zaczął go nękać głód, postanowił wrócić do ojca i błagać o przebaczenie. Ojciec przyjął syna z otwartymi ramionami i uczcił jego powrót wystawną ucztą. Wzbudziło to zazdrość starszego syna, który przez wszystkie lata służył ojcu wiernie i uczciwie pracował w jego gospodarstwie. Jednak gdy starszy syn, obrażony serdecznym przyjęciem brata, nie chciał wejść do domu, by uczestniczyć w uczcie, wówczas ojciec wielkodusznie wyszedł do niego i z ogromną serdecznością i wyrozumiałością powiedział: "Moje dziecko, ty zawsze jesteś przy mnie i wszystko moje należy do ciebie. A trzeba się cieszyć i weselić z tego, że ten brat twój był umarły, a znów ożył, zaginął, a odnalazł się." Trzej bohaterowie przypowieści reprezentują różne postawy, które są nacechowane wartościami uniwersalnymi. Ojciec jest wyrazicielem bezgranicznej miłości Bożej, zawsze skłonnej do przebaczenia. Wyraża troskę o duchowy rozwój swych dzieci, jest wzorem miłosierdzia i wyrozumiałości, a także subtelnej opiekuńczości. Nie tylko wybacza synowi marnotrawnemu, ale cieszy się z jego nawrócenia i żąda radowania się powszechnego. Jest dobrotliwy również wobec starszego syna. Z cierpliwością i wyrozumiałością uświadamia mu niewłaściwą reakcję, poucza go, że wraz z innymi powinien przeżywać radość z powrotu brata na dobrą drogę, przekonuje go również, że swoją wiernością na co dzień dostępuje łaski, korzysta stale z wszystkich dobrodziejstw ojca. Również postawa syna marnotrawnego niesie wiele treści metaforycznych. Ukazuje, że człowiek ma prawo do błędu, ale nie wolno mu w nim trwać. Mówi o tym, jak ważne jest zerwanie ze złem i żal za swe niegodne czyny. Skrucha bowiem i poprawa są warunkiem przebaczenia.
W "Przypowieści o siewcy" ziarno rzucane staje się symbolem nowego życia w sensie duchowym i biologicznym. Ziarno padło na drogę, skąd wydziobały je ptaki, na skałę, gdzie wyschło na słońcu, pomiędzy ciernie, gdzie zostało zagłuszone przez chwasty. Jedno ziarno padło na żyzną glebę i wydało plon "trzydziestokrotny, sześćdziesięciokrotny, stokrotny". W interpretacji tej przypowieści są ukazane różne relacje człowiek - Bóg: od obojętności na słowo Boże, poprzez odwrócenie się od Boga i zagubienie Jego słowa w natłoku spraw światowych – życia codziennego, po twórczą moc słowa Bożego, które owocuje w duszy, zaszczepia w niej dobro i staje się początkiem wzrostu życia duchowego, autentycznego kontaktu człowieka z Bogiem.
Inne wartości symbolizuje Hiob - bohater "Księgi Hioba", która należy do "Ksiąg mądrościowych" (dydaktycznych) Starego Testamentu. Hiob jest postacią historyczną i w tradycji biblijnej był określony jak "człowiek sprawiedliwy". W kulturze europejskiej Hiob jest wyrazem cierpienia i godności człowieka. Po rozmowie z Szatanem Bóg postanawia wystawić swojego wiernego sługę Hioba na próbę i zsyła na niego szereg nieszczęść: przepada jego dobytek, ginie rodzina, aż w końcu sam Hiob zostaje dotknięty nieuleczalną chorobą - trądem.
Osobisty dramat Hioba polega na tym, że pozostaje on sam ze swoją godnością, nawet wbrew opinii publicznej. Wszyscy jego przyjaciele skłaniają go do uznania swojej winy i przyjęcia cierpień jako kary za grzech. Jednak Hiob odpiera racje przyjaciół i mówi: "rąk nie zmazałem występkiem / i modlitwa moja jest czysta". Szuka on wyjaśnienia tajemnicy zsyłanego przez Boga, a niezawinionego cierpienia. Jednak nie znajduje odpowiedzi i chociaż nie rozumie sensu doświadczenia go przez Boga, z pokorą i pełną uległością uznaje wolę Bożą (przywdziewa wór, głowę posypuje popiołem, zalewa się łzami, modli się, błaga Boga o litość i uwielbia Go). Taką postawą Hiob ciągle uznaje Boga za Przyjaciela i Zbawcę, jest w pełni przekonany, że Bóg jest jedynym jego oparciem, z całą ufnością Jemu zawierza swój los i Jego prosi o rozstrzygnięcie sporu i uznanie niewinności jego - Hioba. Modlitwa jego zostanie wysłuchana i Hiob odzyska to, co stracił. Opowieść o dramatycznych zmaganiach Hioba jest najbardziej uniwersalną księgą Biblii. W wizerunku Boga jest wpisana odwieczna prawda, że plany Boże pozostaną na zawsze pewną niewiadomą, tajemnicą niepojętą dla umysłu ludzkiego. Eksponuje również prawo jednostki do obrony swej godności i uznania wartości, które reprezentuje w swej postawie.
Na przykładzie sprawiedliwego człowieka, dotkniętego wielkim cierpieniem, wyjaśniona zostaje tajemnica cierpienia niezasłużonego. Pouczenie Księgi wygląda następująco:
- Bóg także sprawiedliwych doświadcza cierpieniem;
- cierpienie ma walor wychowawczy;
- człowiek powinien czcić tajemnicze plany Opatrzności, a nie je badać;
- Bóg ostatecznie otoczy opieką każdego sprawiedliwego.
Biblia w opowieściach i przypowieściach przekazała kulturze europejskiej bogaty system wartości ideowych i moralnych, dostarczyła także wiele wzorów postępowania - wzorców parenetycznych.
Przypowieść "O miłosiernym Samarytaninie" przedstawia człowieka, który w drodze z Jerozolimy do Jerycha został napadnięty przez zbójców, pobity i porzucony. Obok leżącego przechodzili kolejno kapłan i Lewita, ale obaj minęli go obojętnie. Przechodził też Samarytanin – przedstawiciel narodu, którym pogardzali Izraelici. Ów człowiek zajął się rannym, opatrzył rany, zawiózł go do gospody i, zapłaciwszy właścicielowi, polecił troskliwie pielęgnować chorego. Samarytanin jest wzorem cenionej przez wszystkie wieki postawy człowieka miłosiernego i litościwego, człowieka, który wie, że miłość bliźniego wyraża się w trosce o dobro drugiego człowieka i w poświęceniu się dla niego.
Natomiast "Opowieść o synu marnotrawnym" wiąże wzorce postaw z systemem wartości ideowych i moralnych. Mówi ona o ojcu, który podzielił majątek pomiędzy dwóch synów. Młodszy zabrał swoją część i poszedł w świat. Szybko wszystko roztrwonił, a gdy zaczął go nękać głód, postanowił wrócić do ojca i błagać o przebaczenie. Ojciec przyjął syna z otwartymi ramionami i uczcił jego powrót wystawną ucztą. Wzbudziło to zazdrość starszego syna, który przez wszystkie lata służył ojcu wiernie i uczciwie pracował w jego gospodarstwie. Jednak gdy starszy syn, obrażony serdecznym przyjęciem brata, nie chciał wejść do domu, by uczestniczyć w uczcie, wówczas ojciec wielkodusznie wyszedł do niego i z ogromną serdecznością i wyrozumiałością powiedział: "Moje dziecko, ty zawsze jesteś przy mnie i wszystko moje należy do ciebie. A trzeba się cieszyć i weselić z tego, że ten brat twój był umarły, a znów ożył, zaginął, a odnalazł się." Trzej bohaterowie przypowieści reprezentują różne postawy, które są nacechowane wartościami uniwersalnymi. Ojciec jest wyrazicielem bezgranicznej miłości Bożej, zawsze skłonnej do przebaczenia. Wyraża troskę o duchowy rozwój swych dzieci, jest wzorem miłosierdzia i wyrozumiałości, a także subtelnej opiekuńczości. Nie tylko wybacza synowi marnotrawnemu, ale cieszy się z jego nawrócenia i żąda radowania się powszechnego. Jest dobrotliwy również wobec starszego syna. Z cierpliwością i wyrozumiałością uświadamia mu niewłaściwą reakcję, poucza go, że wraz z innymi powinien przeżywać radość z powrotu brata na dobrą drogę, przekonuje go również, że swoją wiernością na co dzień dostępuje łaski, korzysta stale z wszystkich dobrodziejstw ojca. Również postawa syna marnotrawnego niesie wiele treści metaforycznych. Ukazuje, że człowiek ma prawo do błędu, ale nie wolno mu w nim trwać. Mówi o tym, jak ważne jest zerwanie ze złem i żal za swe niegodne czyny. Skrucha bowiem i poprawa są warunkiem przebaczenia.
W "Przypowieści o siewcy" ziarno rzucane staje się symbolem nowego życia w sensie duchowym i biologicznym. Ziarno padło na drogę, skąd wydziobały je ptaki, na skałę, gdzie wyschło na słońcu, pomiędzy ciernie, gdzie zostało zagłuszone przez chwasty. Jedno ziarno padło na żyzną glebę i wydało plon "trzydziestokrotny, sześćdziesięciokrotny, stokrotny". W interpretacji tej przypowieści są ukazane różne relacje człowiek - Bóg: od obojętności na słowo Boże, poprzez odwrócenie się od Boga i zagubienie Jego słowa w natłoku spraw światowych – życia codziennego, po twórczą moc słowa Bożego, które owocuje w duszy, zaszczepia w niej dobro i staje się początkiem wzrostu życia duchowego, autentycznego kontaktu człowieka z Bogiem.
Inne wartości symbolizuje Hiob - bohater "Księgi Hioba", która należy do "Ksiąg mądrościowych" (dydaktycznych) Starego Testamentu. Hiob jest postacią historyczną i w tradycji biblijnej był określony jak "człowiek sprawiedliwy". W kulturze europejskiej Hiob jest wyrazem cierpienia i godności człowieka. Po rozmowie z Szatanem Bóg postanawia wystawić swojego wiernego sługę Hioba na próbę i zsyła na niego szereg nieszczęść: przepada jego dobytek, ginie rodzina, aż w końcu sam Hiob zostaje dotknięty nieuleczalną chorobą - trądem.
Osobisty dramat Hioba polega na tym, że pozostaje on sam ze swoją godnością, nawet wbrew opinii publicznej. Wszyscy jego przyjaciele skłaniają go do uznania swojej winy i przyjęcia cierpień jako kary za grzech. Jednak Hiob odpiera racje przyjaciół i mówi: "rąk nie zmazałem występkiem / i modlitwa moja jest czysta". Szuka on wyjaśnienia tajemnicy zsyłanego przez Boga, a niezawinionego cierpienia. Jednak nie znajduje odpowiedzi i chociaż nie rozumie sensu doświadczenia go przez Boga, z pokorą i pełną uległością uznaje wolę Bożą (przywdziewa wór, głowę posypuje popiołem, zalewa się łzami, modli się, błaga Boga o litość i uwielbia Go). Taką postawą Hiob ciągle uznaje Boga za Przyjaciela i Zbawcę, jest w pełni przekonany, że Bóg jest jedynym jego oparciem, z całą ufnością Jemu zawierza swój los i Jego prosi o rozstrzygnięcie sporu i uznanie niewinności jego - Hioba. Modlitwa jego zostanie wysłuchana i Hiob odzyska to, co stracił. Opowieść o dramatycznych zmaganiach Hioba jest najbardziej uniwersalną księgą Biblii. W wizerunku Boga jest wpisana odwieczna prawda, że plany Boże pozostaną na zawsze pewną niewiadomą, tajemnicą niepojętą dla umysłu ludzkiego. Eksponuje również prawo jednostki do obrony swej godności i uznania wartości, które reprezentuje w swej postawie.
Na przykładzie sprawiedliwego człowieka, dotkniętego wielkim cierpieniem, wyjaśniona zostaje tajemnica cierpienia niezasłużonego. Pouczenie Księgi wygląda następująco:
- Bóg także sprawiedliwych doświadcza cierpieniem;
- cierpienie ma walor wychowawczy;
- człowiek powinien czcić tajemnicze plany Opatrzności, a nie je badać;
- Bóg ostatecznie otoczy opieką każdego sprawiedliwego.
Biblia w opowieściach i przypowieściach przekazała kulturze europejskiej bogaty system wartości ideowych i moralnych, dostarczyła także wiele wzorów postępowania - wzorców parenetycznych.