menu search
  • Rejestracja
brightness_auto
more_vert
Literatura starozytna:antyczna i biblia.Wubor mitow,Biblia wybor.Tragedia autor Sofokles tytul Krol Edypt
thumb_up_off_alt lubi thumb_down_off_alt nie lubi

1 odpowiedź

more_vert
Rozwój teatru antycznego i jego funkcjonowanie

Teatr powstał z publicznych obrzędów kultowych ku czci Dionizosa. W VI w. p.n.e. z chóru uczestniczącego w obrzędach, którego przewodnikiem był koryfeusz, wyodrębnili się aktorzy (pierwszego aktora wprowadził Tespis). Wykrystalizowały się formy dramatu i ukształtowała się klasyczna budowa teatru.

Pierwotny teatr gr. Składał się z przestrzeni (orchestra) z ołtarzem, (thymele), która ostatecznie przybrała kształt koła, usytuowanej w pobliżu świątyni, u stoku wzgórza stanowiącego naturalną widownię (theatron). Z pojawieniem się aktorów zbudowano rodzaj garderoby - mały budynek sceniczny (skene), który wkrótce stał się nieodzownym tłem akcji przedstawienia. W IV - III w. p.n.e. skene była już okazałą budowlą z długą ścianą frontową, bocznymi skrzydłami (paraskenia) i pomostem (proskenion) przeznaczonym na występy aktorów. Miejsce dla chóru (orchestra) uległo zmniejszeniu, a widownia na zboczu wzgórza uformowała się w amfiteatr otaczający orchestrę przedłużonym półkolem kamiennych ław. Teatr był wyposażony w maszynerię umożliwiającą stosowanie różnych efektów widowiskowych (np. w dźwignię do opuszczania i podnoszenia bóstw) oraz w dekoracje malowane na płóciennych płaszczyznach (pinakes) i trójściennych graniastosłupach (periaktori).

Widowiska teatru klasycznego (V w. p.n.e.) odbywały się dwa razy w roku, w okresie świąt religijnych, połączone były z konkursem dramatycznym. Przedstawienia organizowało i finansowało 3 choregów, wyznaczonych przez archonta spośród obywateli miasta.

Opracowanie scenicznym zajmował się autor dramatu (od czasów Sofoklesa grał też główne role). Liczbę aktorów Ajschylos powiększył do 2, Sofokles - do 3.

Aktorzy występowali w kostiumach o symbolicznym kroju i kolorze, podwyższającym postać obuwiu (koturny) i peruce (onkos). Używali masek, które orientowały widzów w charakterze i wieku postaci, a jako rezonary wzmacniały głos. Recytacja aktorów była zbliżona do śpiewu Przedstawieniom towarzyszyła muzyka instrumentalna.

Widowiska skupiające widzów i aktorów, początkowo we wspólnym przeżyciu religijnym, traciły stopniowo charakter kultowy, zachowując cechy uroczystości ludowej i powszechnej.

Teatr uległ w miarę upływu czasu zasadniczym przekształceniom; gł. Stadia jego rozwoju to:

teatr objazdowy (wóz Tespisa, VI w. p.n.e.)

klasyczny teatr ateński (V - VI w. p.n.e.)

teatr hellenistyczny (III w. p.n.e., gł. Poza Grecją)

teatr gr. - rzymski

Oprócz teatru dramatycznego istniały także ludowe widowiska farsowe wykonywane przez zespoły wędrowne.

Formy i konwencje teatru starożytnej Grecji stanowią podstawę europejskiej tradycji teatralnej i są do dziś źródłem inspiracji twórczości teatralnej.

...

Narodziny tragedii i komedii antycznej.

TRAGEDIA ANTYCZNA powstała w starożytnej Grecji z dytyrambu. Klasyczna forma tragedii antycznej ustaliła się w V w. p.n.e. dzięki twórczości trzech wielkich dramaturgów gr.: Ajschylosa, Sofoklesa i Eurypidesa. Ewolucja tragedii polegała na stopniowym ograniczaniu roli chóru na rzecz akcji.

KOMEDIA ANTYCZNA powstała w starożytnej Grecji z wesołych pieśni obrzędowych, śpiewanych przez uczestników pochodu (tzw. komos) podczas święta płodności ustanawianego ku czci Dionizosa W okresie rozkwitu (V - III w. p.n.e.)przeszła trzy stadia rozwojowe:

komedia staro attycka, mająca charakter ostrej satyry społeczno - politycznej, pełna była aluzji do aktualnych wydarzeń i znanych osobistości. Ważną rolę odgrywały wystąpienia chóru, tzw. parabazy, skierowane do publiczności, oraz tzw. agon;



komedia średnia, rozwijająca się w IV w. p.n.e.., porzuciła satyrę na rzecz realistyczno - żatobliwych obrazków z życia codziennego i parodii mitów, zredukowała udział chóru do występów między aktami;

Komedia nowa, kształtująca się na przełomie IV i III w. p.n.e., pogłębiła obyczajowy realizm, stworzyła początki komedii charakterów i komedii intrygi.

Dytyramb = pieśń pochwalna na cześć boga gr. Dionizosa, śpiewana w starożytnej Grecji przez chór. W VI - V w. p.n.e. gatunek poezji antycznej. Z dytyrambu wywodzą się przypuszczalnie formy poezji dramatycznej: komedia i tragedia antyczna.

Agon = część komedii starożytnej: spór dwóch partnerów wyrażający główne idee utworu.

C. Osiągnięcia

ARION (VII w. p.n.e.) - pół legendarny gr. Poeta liryczny z Metymny na Lesbos; autor dytyrambów, pieśni i hymnów; z jego twórczości nic się nie zachowało

TESPIS z Aten jako pierwszy wprowadził aktora na scenę, twórca teatru objazdowego

AJSCHYLOS

§ autor 90 utworów (tragedii i dramatów satyrowych)

§ w literaturze światowej pierwszy dramatopisarz, którego dzieło się zachowało

§ Podczas wielkich Dionizów (między 499 a 496 p.n.e.) wziął udział w agonie tragików (= igrzyska o charakterze sakralnym, w których uczestnicy walczyli o nagrodę w sporcie, muzyce lub dramacie). Pierwsze zwycięstwo odniósł w 484 p.n.e. i tryumfował jeszcze 12 razy

§ W całości zachowało się 7 tragedii (np.: Persowie, Siedmiu przeciw Tebom, Prometeusz w okowach).

Był wielkim reformatorem teatru:

a wprowadził na scenę postać drugiego aktora

a ograniczył rolę chóru w tragedii

a wzbogacił widowisko efektami scenicznymi

a twórca kompozycji teatrologicznej, czyli połączenia3 tragedii i dramatu satyrowego w całość tematycznie powiązaną

SOFOKLES

§ autor ok. 120 dramatów

§ udział w agonach tragików, pierwszy raz zwyciężył w 468 p.n.e., później ponad połowa jego sztuk przyniosła mu najwyższe nagrody

§ zachowało się 7 tragedii m.in. aktualna do dziś Antygona i duża część dramatu satyrowego Tropiciele

§ wprowadził dalsze zmiany w widowisku teatralnym:

a zerwał z tematycznym związkiem kompozycji teatrologicznej Ajschylosa

a wprowadził na scenę trzeciego ,aktora

a ograniczył rolę chóru

a zastosował malowane dekoracje sceniczne.

EURYPIDES

§ autor ponad 90 utworów dramatycznych

§ zachowało się 17 tragedii np. Medea, Alkestis oraz Cyklop, jedyny w całości zachowany dramat satyrowy

§ krytyka tradycyjnych wyobrażeń o bóstwach, popularnej interpretacji mitów bohaterskich i pojęć moralnych

§ znawca psychiki ludzkiej => doskonały twórca postaci, zwłaszcza kobiecych

§ rozwiązywał zawiłą intrygę przy pomocy interwencji bóstw (deux ex machina).

ARYSTOFANES

§ główny przedstawiciel staro attyckiej komedii

§ autor 44 sztuk, z czego zachowało się 11 np. Osy, Sejm kobiet, Żaby

§ komedie obfitujące w śmiałe pomysły i nieoczekiwane rozwiązania, pełne zabawnych sytuacji i humoru słownego, zawierają barwny obraz stosunków politycznych i społecznych

MENANDER

§ najwybitniejszy przedstawiciel komedii nowej i komedii charakterów

§ autor 100 sztuk znanych z odkrytych fragmentów np. Sąd rozjemczy, Heros

§ wywarł wpływ, za pomocą Plauta i Terencjusza, na ukształtowanie się nowożytnej komedii obyczajowej

PLAUT (komediopisarz rzymski)

§ przerabiał na łacinę dla rzym. Sceny utwory gr. Komedii nowej, z IV/III w. p.n.e., gł. Menandra

§ wprowadzał wiele zmian

§ wywarł znaczny wpływ na rozwój kome4dii europ., wątki z Plauta przejęli m.in. Molier i Szekspir (typ żołnierza samochwała był jedną z gł. Postaci comedia dell?arte)

§ do komedii obyczajowych wprowadzał wątek miłosny i intrygę (gł. postacie: ojciec, rozrzutny syn, działający na rzecz syna niewolnik, hetera)

§ z kilkudziesięciu utworów przypisanych Plautowi zachowało się 20.

D. Pojęcia

koryfeusz = przewodnik chóru



orchestra = przestrzeń w teatrze

skene = rodzaj garderoby - mały budynek sceniczny, który stał się nieodzownym tłem akcji przedstawienia

koturn = podwyższające postać obuwie

onkos = peruka

Teatr antyczny a teatr współczesny

RÓŻNICE


TEATR ANTYCZNY

TEATR WSPÓŁCZESNY
Zasada trzech jedności

Ograniczona liczba aktorów występujących na scenie
odrzucenie zasady trzech jedności

dowolna liczba aktorów
aktorzy = mężczyźni aktorzy = kobiety i mężczyźni
najważniejsze słowo

obecność chóru

podział sztuki na stasimony i epejsodiony
współgranie formy i słowa

brak chóru

podział sztuki na akty i odsłony lub brak podziału
eksponowanie jednego aktora



sposób kultu

funkcje społ. - polityczne, moralne

katharsis
w zależności od wystawianej sztuki poświęcanie uwagi jednemu aktorowi lub grupie

rozrywka

sposób spędzania wolnego czasu
thumb_up_off_alt 1 lubi thumb_down_off_alt nie lubi

Podobne pytania

thumb_up_off_alt 1 lubi thumb_down_off_alt nie lubi
1 odpowiedź
thumb_up_off_alt 1 lubi thumb_down_off_alt nie lubi
1 odpowiedź
thumb_up_off_alt lubi thumb_down_off_alt nie lubi
1 odpowiedź
thumb_up_off_alt lubi thumb_down_off_alt nie lubi
1 odpowiedź
thumb_up_off_alt lubi thumb_down_off_alt nie lubi
1 odpowiedź
Witamy na zalicz.net! Znajdziesz tu darmowe rozwiązanie każdej pracy domowej, skorzystaj z wyszukiwarki, jeśli nie znajdziesz interesującej Cię pracy zadaj szybko pytanie, nasi moderatorzy postarają się jeszcze tego samego dnia, odpowiedzieć na Twoje zadanie. Pamiętaj - nie ma głupich pytań są tylko głupie odpowiedzi!.

Zarejestruj się na stronie, odpowiadaj innym zadającym, zbieraj punkty, uczestnicz w rankingu, pamiętaj Tobie też ktoś kiedyś pomógł, teraz Ty pomagaj innym i zbieraj punkty!
Pomóż nam się promować, podziel się stroną ze znajomymi!


...