Hymn – jest wyrazem pochodzącym z języka Greckiego . To pieśń pochwalna ku czci bogów i bohaterów . Podniosły i uroczysty utwór liryczny o treści patriotycznej bądź religijnej . Pierwsze hymny pochodzą ze starożytnego Egiptu inne z Mezopotamii , jeszcze inne znaleźć można w najstarszym indoaryjskim zabytku literackim Rigwedzie , a także w Starym Testamencie . Śpiewana była przez rycerzy Królestwa Polskiego przed bitwa pod Grunwaldem w 1410 r. Tradycja śpiewania „Bogurodzicy” jako pieśń państwa zanikła wraz z napływem ludności protestanckiej w szeregi wojska Rzeczpospolitej.
Brak żołnierskiej pieśni zachęcającej do boju odczuli żołnierze legionów polskich w Lombardii . Było to już po trzecim rozbiorze Polski . Polacy zostali bez państwa i bez hymnu narodowego . Pierwsze próby stworzenia oficjalnej pieśni narodowej podjęto w okresie oświecenia za rządów Stanisława Augusta . Po dokonaniu rozbiorów Polski duża liczba Polaków wybrała emigracje do Francji . W lipcu 1797 roku w obozie legionistów nie mogących doczekać się powrotu do ojczystej ziemi powstał „Mazurek Dąbrowskiego” . Jego pierwsza nazwa brzmiała „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” . Doskonale przyjął się pośród szeregowych żołnierzy . Posiadał mocny ,nieskąplikowanu tekst , który poruszał serca.
Został stworzony pod znaną melodią mazurka często wykonywanego przez muzyków . Posiadał wydźwięk patriotyczny i zachęcał do walki o niepodległość . Gen. Dąbrowski zadowolony ze swojego hymnu pisał do Wybickiego „żołnierze do Twojej pieśni coraz więcej gustu nabierają . Gdy osiem lat później na czele swojej armii generał wjeżdżał do Poznania tak mówił o Wybickim i Pieśni Legionów „Ten cnotliwy i ze wszech miar godny mąż jak gdyby wieszczem duchem przeprowadził , że Polacy po długiej kolei nieszczęść za granicą , gdzie krew i życie święcili dla sprawy Ojczyzny , powrócą z chwałą do kraju” . Z kolei kompozytor Wojciech Sowiński mówił , że „Tekst napisał Wybicki do melodii znanego już mazurka . Skoczny i pełen rozmachu rytm wpływał korzystnie na nastrój żołnierzy”.
Początkowa dyskusja nad autorstwem słów Mazurka została szybko zakończona . Nikt nie miał wątpliwości , że jest autorstwa Józefa Wybickiego . Niektórzy w utworze Wybickiego dopatrują się „krzyku” protestu z ust narodu , który chciano zabić i w którego śmierć chciano koniecznie uwierzyć . Przywołanie wielkiego wodza Stefana Czarneckiego odbyło się za sprawą jego legendy i roli jaką odegrał podczas potopu szwedzkiego . Był wszak wielkim narodowym bohaterem który jak nikt nie zasłużył sobie na miejsce w hymnie narodowym .
Hymn wyraża nadzieje narodu na podniesienie się z upadku państwa za sprawą tego przywódcy . Mówi o złączeniu się z narodem , czyli odzyskaniu niepodległości . Mówi o wolnym niezależnym narodzie samodzielnie decydującym o swoim losie . Cesarz Bonaparte wyrażony jest jako wzór , który obrali sobie Polacy w swojej walce . Był to wybór słuszny , świadomie dokonany przez Wybickiego , gdyż nikt w owym czasie nie zrobił dla polaków co właśnie Napoleon Cesarz Francuzów . W hymnie autor wymienia bohatera walk o utrzymanie niepodległości polski w okresie rozbiorów – Tadeusza Kościuszkę . Był on słynnym naczelnikiem państwa odnoszącym sukcesy w bitwach z Rosjanami . Pieśń ta powstała pod wpływem impulsu , politycznego zrywu serca . Wybicki , choć poetą nie był , umiał wyrazić w krótkim wierszu uczucia towarzyszące narodowi polskiemu . Pieśń legionów spełniła funkcje sztandaru , pod którym każdy polak , nie ważna z jakiej klasy społecznej pochodził , mógł stanąć do walki o byt swojego kraju . Dzięki niej nie umarł duch walki , a naród polski jeszcze raz stanął skonsolidowany do wojskowego czynu przeciwko zaborcy ojczyzny . Na polu bitewnym pod Grochowem pieśń legionów wojskowa podpora w walce żołnierza polskiego urosła do rangi pieśni narodowej niezwykłość Mazurka objawiła się w niesamowitej mocy rozgrzewania ludzkich serc .
O znaczeniu „Mazurka Dąbrowskiego” zadecydowały wydarzenia historyczne polskiego narodu . Towarzyszył on walkom o wolność Polski , rozbrzmiewał na licznych polach bitew .
Dziś kojarzy się nierozerwalnie z pełnym chwały wspomnieniami lat walki i trudu charakteryzuje się wiarą w wyzwolenie ojczyzny . Hymn stał się wartością ogólnonarodową dopiero u progu Polski Ludowej .