Question

Wyjaśnij co decyduje o realizmie powieści W.S.Reymonta ''Chłopi''

Answer 1

Tetralogia pt. „Chłopi” Władysława Reymonta jako obszerny utwór powieściowy przedstawia szczegóły życia na wsi i ukazuje obraz społeczeństwa chłopskiego w przełomowych momentach historycznych. „Chłopi” cechują się przy tym wieloma opisami o charakterze lirycznym, a bohaterowie powieści i zależności między nimi są przedstawione w realistyczny sposób. W utworze Reymonta ważną rolę odgrywają impresjonistyczne opisy przyrody oraz ukazanie jej ogromnego wpływu na życie człowieka. Wielość i różnorodność opisu życia wiejskiego w „Chłopach” pozwala nazwać dzieło Reymonta jako epopeję. Epopeja to duży poetycki utwór o charakterze epickim opisujący czyny bohaterskie na historycznym tle. Właściwą jej nazwą jest epos. Epopeja to zarazem dzieło literackie przedstawiające dzieje narodu w przełomowym dla niego momencie. Z pewnością powieść „Chłopi” spełnia warunki tej definicji. Mimo, iż nie jest to utwór pisany wierszem i nie występują w nim charakterystyczne dla eposu elementy, takie jak inwokacja, „Chłopi” spełniają szereg założeń epopei i są bez wątpienia utworem, w którym obecna jest liryzacja epiki, szczególnie w opisach impresjonistycznych. Wiele argumentów przemawiających za tym, powieść Reymonta jest epopeją, wynika z kunsztu i wiedzy samego autora. Reymont, jako syn wiejskiego organisty, posiadał pełną znajomość środowiska, które przedstawił w swoim utworze. Dzięki jego pochodzeniu udało mu się pokazać możliwie bezstronnie i obiektywnie życie na wsi, tak że człowiek nie znający realiów wsi może wyrobić sobie własny światopogląd na ten temat. Narracja „Chłopów” cechuje się wielopłaszczyznowością widzenia postaci i sytuacji. Losy głównych bohaterów są ukazane na szerokim tle obyczajowym. Inną cechą epopei, którą można znaleźć w utworze Reymonta, jest ukazanie tła historycznego. Ukazana jest sytuacja po Powstaniu Styczniowym, rusyfikacja, świadomość narodowowyzwoleńcza chłopów i ich stosunki z dworem. Powieść-epopeja powinna również wykazywać bezpośrednie podobieństwa do eposu. Epos posiadał wiele właściwych sobie elementów, takich jak inwokację, porównania homeryckie, realizm szczegółu, retardacje, sceny batalistyczne, obiektywizm narratora i występowanie heroicznych postaci. W gruncie rzeczy niemal wszystkie te cechy można odnaleźć w powieści Reymonta. Jest tu widoczny zarówno realizm szczegółu (opis żniw, jarmarku, pracy na polu) jaki i retardacja, czyli zabieg polegający na wstrzymaniu akcji, przez co zwiększa się napięcie i czas oczekiwania na następne wydarzenie. Autor dokonuje też mitologizacji - upodabnia nieco bohaterów i ich dzieje do mitu. Natomiast doskonałą sceną batalistyczną jest wystylizowany na homerycki obraz bój o las. Realistycznie przedstawione życie na wsi pełne jest opisów przyrody i wszystkiego z nią związanym. Ukazana jest zmienność pór roku i ich wpływ na życie człowieka. Podobnie widoczna jest nadzwyczajna dbałość o szczegóły przy opisach żniw, wykopków, obyczajów, obrzędów, tradycji, i świąt. Dlatego też utwór „Chłopi” przedstawia w detaliczny sposób życie społeczności wiejskiej i spełnia szereg elementów eposu. Może być zatem nazwanym polską epopeją życia wiejskiego."Chłopi" Władysława Reymonta to epopeja, gdyż są tu spełnione wszystkie cechy tego gatunku literackiego. Jest to obszerny utwór powieściowy przedstawiający realistyczny obraz społeczeństwa chłopskiego w przełomowych momentach historycznych (rusyfikacja, wspomnienia o powstaniu styczniowym) i społecznych (rodzi się świadomość klasowa chłopów). Na to wskazuje obszerny obraz wsi, dynamiczny i statyczny charakter życia wiejskiego. Bogactwo szczegółów dotyczących pracy, zabaw, obrzędów, obowiązujących konwenansów, poczucia estetycznego ludu. Przedstawione rozwarstwienie wsi i konflikty są ukazane w perspektywie historycznej, co ma wartość dla realizmu powieści. Szeroki rozmach epicki wskazuje na epopeję życia wsi. O postawie epickiej decydują trzy czynniki: - możliwie najpełniejsza znajomość przedstawionego środowiska, - zdolność całościowego jego ujęcia (zarówno gdy chodzi o czynniki wiążące i zespalające owe środowisko, jak i o znamienne dlań wewnętrzne sprzeczności i konflikty), - jak najdalej posunięta rzeczywistość i bezstronność przedstawienia artystycznego, co wymaga rezygnacji z wszelkiego dydaktyzmu oraz z autorskich komentarzy i refleksji nie zbieżnych z systemem wartości wyznaczonym przez pogląd na świat bohaterów utworu. Władysław Reymont potrafił zespolić te elementy w sposób artystyczny, odtworzył obraz wsi widziany jakby z zewnątrz i z wewnątrz. Mając na uwadze "Pana Tadeusza" należy stwierdzić, że epos - to przeżycie opisanych chwil wraz z narodem. Reymont przy zachowaniu dużej dozy obiektywizmu i rzeczywistości w kreśleniu panoramy życia chłopskiego daje wyraz swojej sympatii dla chłopstwa i wierzy w jego doniosłe znaczenie jako fundamentalnej warstwy narodu. Chociaż unika bezpośredniej wypowiedzi deklaratywnej, tak jednak kreśli obraz wsi, że nasuwa się stwierdzenie Gospodarza z "Wesela": "Chłop potęgą jest i basta".