http://www.kawaleria-polska.pl/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=148
Z tego linku Albo to :
Polskie formacje paramilitarne i wojskowe w I wojnie światowej.
Przed wybuchem I wojny światowej szczególnie żywym ośrodkiem przygotowań i tworzenia struktur wojskowych stała się Galicja. Korzystając z szerokiej autonomii i nawet czasowego wsparcia władz austriackich powstawały w Galicji coraz to nowe jawne organizacje wojskowe, do których garnęli się młodzi ludzie. W 1910 r. powołano do życia drużyny Strzelca oraz Związek Strzelecki. Na czele organizacji strzeleckich stanął J. Piłsudski jako Komendant Główny wszystkich polskich sił wojskowych. Piłsudski zmobilizował oddziały strzeleckie i stworzył na ich bazie Pierwszą Kompanię Kadrową.
W nocy z 5 na 6 sierpnia 1914 r. Pierwsza Kompania Kadrowa przekroczyła granicę austriacko-rosyjską i wkroczyła na ziemie Królestwa Polskiego. Piłsudski liczył, że polskie oddziały porwą za sobą mieszkańców Królestwa i dojdzie do antyrosyjskiego powstania. Tak się jednak nie stało. Kompania Kadrowa wkroczyła do Kielc i sześć dno później musiała zmierzyć się z przeważającymi siłami wojsk rosyjskich. W tej sytuacji musiano zrezygnować z planów wywołania powstania i zarządzono powrót do Galicji.
Po powrocie do Galicji Kompania Kadrowa nie została rozwiązana, lecz jej żołnierze weszli w skład nowo utworzonych Legionów Polskich. Legiony powołał również w tym czasie powstały Naczelny Komitet Narodowy, który miał być najwyższą władzą wojskową, polityczną i skarbową dla Polaków mieszkających w Galicji. Z początku w sierpniu utworzono dwie jednostki legionów - Legion Zachodni i Legion Wschodni. O ile jednak Legion Zachodni złożył przysięgę na wierność cesarzowi Franciszkowi Józefowi I, o tyle żołnierze Legionu Wschodniego, będący pod wpływem agitacji endeckiej, odmówili złożenia tej przysięgi. Konsekwencją było rozwiązanie Legionu. Z kilkuset żołnierzy chcących nadal służyć w Legionach stworzono oddział w ramach Legionu Zachodniego. Później jednak oddziały przeformowano na dwie brygady Legionów Polskich, do który w późniejszym czasie dołączyła jeszcze trzecia brygada. Łącznie w Legionach służyło około 20 tys. żołnierzy. Dowódcą I Brygady był Józef Piłsudski; w jej skład wchodziły pułki piechoty i ułani. I Brygada walczyła z Rosjanami w Galicji, gdzie dzięki świetnemu dowództwu Piłsudskiego odnosiła wiele sukcesów. W lipcu 1916 r. żołnierze I Brygady stoczyli na Wołyniu z Rosjanami ciężką bitwę pod Kostiuchnówką. II Brygadą dowodził generał J. Haller (powstała ona oficjalnie dopiero w połowie 1915 r.). Jej żołnierze walczyli w Galicji Wschodniej oraz na Węgrzech. Pod koniec 1915 r. odziały II Brygady połączyły się z resztą sił legionowych i walczyły w na froncie wołyńskim (nad rzeką Styr). Dowódcą III Brygady był płk Stanisław Szeptycki.
Kiedy jednak po zajęciu ziem Królestwa Polskiego państwa centralne nie podjęły żadnych decyzji co do przyszłości tych ziem J. Piłsudski zdecydował o wstrzymaniu werbunku do Legionów. Zaczęto wówczas wzmacniać utworzoną już w 1914 r. Polską Organizację Wojskową. Była to organizacja konspiracyjna, działająca głównie na terenie Królestwa Polskiego. Jej dowódcą był na początku Tadeusz Żuliński. POW nie prowadziła bezpośrednich walk zbrojnych, lecz zajmowała się przeprowadzaniem akcji dywersyjnych (na mosty, linie telefoniczne i kolejowe).
Starania o stworzenie polskich formacji wojskowych podjęli także zwolennicy orientacji prorosyjskiej. W październiku w Puławach zorganizowano Legion Puławski, który miał walczyć po stronie rosyjskiej. Jednostka ta miała mieć polski charakter i polskiego dowódcę. Wkrótce jednak Rosjanie przerwali werbunek do Legionu Puławskiego i przemianowali go na rosyjski oddział. Został on później przekształcony w Brygadę Strzelców Polskich.
Polskie formacje wojskowe powstawały także za granicą. Na Białorusi za zgodą Rządu Tymczasowego powołano I Korpus Polski; jego żołnierze rekrutowali się z Polaków służących w armii rosyjskiej. Później w Besarabii i na Ukrainie powstały jeszcze II i III Korpus Polski. Zostały one jednak rozbrojone przez wojska państw centralnych.
We Francji powołano oddział Bajończyków, rekrutujący się z polskich ochotników. Bajończycy weszli później w skład armii polskiej we Francji, której dowódcą był J. Haller.(stąd "armia Hallera"). Gen. J. Haller przybył ze swoją armią do kraju w 1919 r. Również w Stanach Zjednoczonych doszło do utworzenia polskich organizacji militarnych - powstały Sokole Drużyny Polowe.