Wymien zalety i ograniczenia referendów jako formy uczestnictwa obywateli w życiu
person
brightness_auto
1 odpowiedź
Jakie są zalety i wady referendum,
Zalety:
• Takie referendum mogłoby być ważnym krokiem w kierunku dalszego zwiększania świadomości bycia obywatelami Europy oraz rozwoju europejskiej przestrzeni publicznej. Zmasowana kampania informacyjna na temat konsekwencji członkostwa w UE oraz jej konstytucjonalizacji doprowadziłaby do większego zaangażowania i silniejszej identyfikacji z Unią Europejską. To bez wątpienia przyczyniłoby się do większej uwagi poświęcanej polityce na szczeblu europejskim oraz dogłębnemu wpływowi jaki ona wywiera.
• Pozytywny wynik referendum obdarzyłby Europejska Konstytucję tak często przywoływaną legitymacją. Przyjmując założenie, że takie referendum przyciągnęłoby wielkie tłumy do punktów głosowania, stanowiłoby ono demonstrację, że Europa jest potrzebna.
Wady:
• W wielu głosach pojawił się pogląd, że taka ujednolicona procedura referendum może być jedynie zastosowana w przypadku homogenicznej społeczności. Jednakże, jak dobrze wiemy z obfitych zasobów literatury naukowej, społeczeństwa państw nie są jednorodne lecz ich tożsamość została stworzona jako część procesu powstawania państwa narodowego (See e.g. Gellner 1991, Thiesse 2001).
• W podobny sposób podnoszony jest argument, że nie istnieje żadna europejska sfera publiczna, która by umożliwiała debatę na temat kosztów i korzyści z decyzji będącej przedmiotem referendum. Jak już zostało to wcześniej wspomniane, argument ten nie koresponduje z wizją reprezentowaną w tej pracy.
• Referendum mogłoby zwiększyć istniejące napięcia i rozbieżności, bowiem zaistniałą większość i mniejszość nie łączyłaby wspólna tożsamość.
• Musi być wzięty pod uwagę fakt, że nie wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej mają doświadczenia z demokracją bezpośrednią. Ponadto, widoczne są duże różnice pomiędzy procedurami rządzącymi referendum w poszczególnych krajach. Podczas gdy w Wielkiej Brytanii możliwe jest przyjęcie ad hoc ustawy o referendum, według artykułu 138 włoskiej konstytucji taka ustawa musi być stworzona ex novo dla każdej kolejnej propozycji. W Belgii przepisy dotyczące referendum istnieją tylko na poziomie regionalnym, zaś w Niemczech, na Malcie i Cyprze nie istnieją żadne akty prawne regulujące przeprowadzenie referendum.
• Istnieje możliwość, że takie referendum będzie postrzegane jako „second-order referendum”, tzn. będzie wykorzystane jako dodatkowa możliwość wyrażenia opinii na temat rządu lub innych wewnętrznych spraw.
• Frekwencja mogłaby być raczej niewysoka, co dodatkowo pogłębiłoby problem „demokratycznego deficytu”.
• W przypadku negatywnego rezultatu, realna stałaby się dezintegracja.
Zalety:
• Takie referendum mogłoby być ważnym krokiem w kierunku dalszego zwiększania świadomości bycia obywatelami Europy oraz rozwoju europejskiej przestrzeni publicznej. Zmasowana kampania informacyjna na temat konsekwencji członkostwa w UE oraz jej konstytucjonalizacji doprowadziłaby do większego zaangażowania i silniejszej identyfikacji z Unią Europejską. To bez wątpienia przyczyniłoby się do większej uwagi poświęcanej polityce na szczeblu europejskim oraz dogłębnemu wpływowi jaki ona wywiera.
• Pozytywny wynik referendum obdarzyłby Europejska Konstytucję tak często przywoływaną legitymacją. Przyjmując założenie, że takie referendum przyciągnęłoby wielkie tłumy do punktów głosowania, stanowiłoby ono demonstrację, że Europa jest potrzebna.
Wady:
• W wielu głosach pojawił się pogląd, że taka ujednolicona procedura referendum może być jedynie zastosowana w przypadku homogenicznej społeczności. Jednakże, jak dobrze wiemy z obfitych zasobów literatury naukowej, społeczeństwa państw nie są jednorodne lecz ich tożsamość została stworzona jako część procesu powstawania państwa narodowego (See e.g. Gellner 1991, Thiesse 2001).
• W podobny sposób podnoszony jest argument, że nie istnieje żadna europejska sfera publiczna, która by umożliwiała debatę na temat kosztów i korzyści z decyzji będącej przedmiotem referendum. Jak już zostało to wcześniej wspomniane, argument ten nie koresponduje z wizją reprezentowaną w tej pracy.
• Referendum mogłoby zwiększyć istniejące napięcia i rozbieżności, bowiem zaistniałą większość i mniejszość nie łączyłaby wspólna tożsamość.
• Musi być wzięty pod uwagę fakt, że nie wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej mają doświadczenia z demokracją bezpośrednią. Ponadto, widoczne są duże różnice pomiędzy procedurami rządzącymi referendum w poszczególnych krajach. Podczas gdy w Wielkiej Brytanii możliwe jest przyjęcie ad hoc ustawy o referendum, według artykułu 138 włoskiej konstytucji taka ustawa musi być stworzona ex novo dla każdej kolejnej propozycji. W Belgii przepisy dotyczące referendum istnieją tylko na poziomie regionalnym, zaś w Niemczech, na Malcie i Cyprze nie istnieją żadne akty prawne regulujące przeprowadzenie referendum.
• Istnieje możliwość, że takie referendum będzie postrzegane jako „second-order referendum”, tzn. będzie wykorzystane jako dodatkowa możliwość wyrażenia opinii na temat rządu lub innych wewnętrznych spraw.
• Frekwencja mogłaby być raczej niewysoka, co dodatkowo pogłębiłoby problem „demokratycznego deficytu”.
• W przypadku negatywnego rezultatu, realna stałaby się dezintegracja.