Poomocy !
na jutro! .
na jutro! .
person
brightness_auto
1 odpowiedź
Pycha to, według określenia słownikowego: „wysokie mniemanie o sobie, duma, wyniosłość, zarozumiałość”. Wyrazów bliskoznacznych jest wiele: zadufanie, arogancja, zuchwałość, hardość, buta, ale i wiara w siebie, poczucie własnej wartości i godność. Analogicznie, duma to „poczucie osobistej godności, wartości własnej, własnego środowiska, ambicja, także nieraz zbyt wygórowane pojęcie o sobie, nieprzystępność, wyniosłość, pycha”. Duma może być szlachetna, urażona albo zraniona. Specyficzną cechą języka polskiego jest synonimiczność pychy i smakowitości. W języku angielskim, co ma swoje konsekwencje kulturowe, istnieje tylko jedno słowo: pride. Żeby wyrazić pojęcie pychy, trzeba użyć określenia „fałszywa duma” albo arogancja. Duma może człowieka rozpierać, rozsadzać. Pycha nadyma. Anglosasi mówią potocznie „he is full of himself” – „ktoś jest pełen siebie”. Zarówno pycha, jak i duma wyrastają z poczucia własnej wartości i raczej trudno stwierdzić, gdzie kończy się duma, a zaczyna pycha. Jednak intuicyjnie wyczuwamy, że w anegdocie o spotkaniu dwóch słynnych osobistości starożytnego świata pyszny i zadufany jest Aleksander Wielki, dumny zaś Diogenes, który wyraził tylko jedno życzenie – żeby wielki wódz nie zasłaniał mu słońca. Obie postawy akcentują suwerenność, ale bardziej porusza nas wewnętrzna wolność i niezależność Diogenesa.
Pycha bierze się z oceniania, wartościowania i porównywania. Jest egoizmem, skoncentrowaniem na sobie, fałszywą oceną własnej osoby. Każe nam samych siebie stawiać wyżej, bliźnich zaś niżej, niż jest w rzeczywistości. Ponieważ pycha wynika z błędnego sądu, zaliczyć ją należy do dewiacji intelektualnych. Rozumowy charakter pychy ujawnia się w polskim słowie „zarozumiałość”. Nadęty i zadufany w sobie jest ten, kto za bardzo „wierzy w swoją wielkość”.
Dzisiaj, w dobie programowego zacierania różnic klasowych, kiedy niewielkie znaczenie ma wysokie urodzenie czy rycerski honor, nieuzewnętrzniona pycha, w przeciwieństwie do gniewu, obżarstwa czy pijaństwa, jest zwyczajnie niedostrzegana. Bardzo trudno nam uzmysłowić sobie, że jesteśmy warci mniej, niż się nam wydaje. Tymczasem ta skłonność, do której – jak radzą moraliści – powinniśmy się wszyscy przyznać i starać się ją kontrolować, działa w podświadomości, niepostrzeżenie. Jest nagminną przyczyną stresu i frustracji, gdyż sprawia, że nie umiemy przegrywać. Pycha nie pozwala pogodzić się z zajęciem drugiego miejsca. W dobie kultu rywalizacji, sukcesu, przebojowości, siły przebicia, asertywności i promocji własnej osoby lekceważenie skromności jest powszechnym dramatem.
Człowiek pyszny, by podkreślić swoją niezależność, rozdziela łaski, ale ich nie przyjmuje, obdarowywanie bowiem przystoi komuś, kto stoi wyżej w hierarchii, przyjmowanie zaś temu, kto jest niżej. O ile skrajny egoizm utrudnia czy wręcz uniemożliwia dawanie, o tyle pycha sprawia, że nie umiemy przyjmować. Swoją honorowość niektórzy uzewnętrzniają „opłacaniem” ludzi świadczących im jakieś usługi, nawet jeśli mają one charakter grzecznościowy. W niektórych środowiskach panuje obsesja „odwdzięczania się” za wszelką cenę. W postaci konwencjonalnych prezentów czy wręcz łapówek. Takie unoszenie się nie najlepiej rozumianym honorem, polegające na przekonaniu, że zarówno za dary, jak i obrazy trzeba się natychmiast zrewanżować, bierze się właśnie z pychy. Pyszny nie umie również prosić, gdyż uznaje to za uwłaczające jego własnej godności. Nie umie dziękować, ponieważ nie widzi powodów do wdzięczności. Nie umie także przepraszać, gdyż w jego charakterze nie leży przyznanie się do błędu. Czyż nie przywodzi to na myśl zagorzałych polskich sporów wokół historycznych przeprosin?
Pycha bierze się z oceniania, wartościowania i porównywania. Jest egoizmem, skoncentrowaniem na sobie, fałszywą oceną własnej osoby. Każe nam samych siebie stawiać wyżej, bliźnich zaś niżej, niż jest w rzeczywistości. Ponieważ pycha wynika z błędnego sądu, zaliczyć ją należy do dewiacji intelektualnych. Rozumowy charakter pychy ujawnia się w polskim słowie „zarozumiałość”. Nadęty i zadufany w sobie jest ten, kto za bardzo „wierzy w swoją wielkość”.
Dzisiaj, w dobie programowego zacierania różnic klasowych, kiedy niewielkie znaczenie ma wysokie urodzenie czy rycerski honor, nieuzewnętrzniona pycha, w przeciwieństwie do gniewu, obżarstwa czy pijaństwa, jest zwyczajnie niedostrzegana. Bardzo trudno nam uzmysłowić sobie, że jesteśmy warci mniej, niż się nam wydaje. Tymczasem ta skłonność, do której – jak radzą moraliści – powinniśmy się wszyscy przyznać i starać się ją kontrolować, działa w podświadomości, niepostrzeżenie. Jest nagminną przyczyną stresu i frustracji, gdyż sprawia, że nie umiemy przegrywać. Pycha nie pozwala pogodzić się z zajęciem drugiego miejsca. W dobie kultu rywalizacji, sukcesu, przebojowości, siły przebicia, asertywności i promocji własnej osoby lekceważenie skromności jest powszechnym dramatem.
Człowiek pyszny, by podkreślić swoją niezależność, rozdziela łaski, ale ich nie przyjmuje, obdarowywanie bowiem przystoi komuś, kto stoi wyżej w hierarchii, przyjmowanie zaś temu, kto jest niżej. O ile skrajny egoizm utrudnia czy wręcz uniemożliwia dawanie, o tyle pycha sprawia, że nie umiemy przyjmować. Swoją honorowość niektórzy uzewnętrzniają „opłacaniem” ludzi świadczących im jakieś usługi, nawet jeśli mają one charakter grzecznościowy. W niektórych środowiskach panuje obsesja „odwdzięczania się” za wszelką cenę. W postaci konwencjonalnych prezentów czy wręcz łapówek. Takie unoszenie się nie najlepiej rozumianym honorem, polegające na przekonaniu, że zarówno za dary, jak i obrazy trzeba się natychmiast zrewanżować, bierze się właśnie z pychy. Pyszny nie umie również prosić, gdyż uznaje to za uwłaczające jego własnej godności. Nie umie dziękować, ponieważ nie widzi powodów do wdzięczności. Nie umie także przepraszać, gdyż w jego charakterze nie leży przyznanie się do błędu. Czyż nie przywodzi to na myśl zagorzałych polskich sporów wokół historycznych przeprosin?