porównaj sposoby sprawowania wladzy w starożytnych atenach i w republice rzymskiej.Ocen ktory z tych systemów zapewnil ludowi realny wplyw na sprawowanie rządów nad panstwem.to jest dalej do pytania pomozcie plis
person
brightness_auto
1 odpowiedź
Wyciągnij wnioski:
"Ateny od samego początku swojego istnienia były idealnym państwem demokratycznym. Nie oznacza to, że zanim osiągnęły swój wiek świetności nie przechodziły wielu przeobrażeń. Na początku władza była oligarchiczna. Przed reformami Solona, po okresie panowania absolutystycznego basileusa (króla) władzę w Atenach sprawują eupatydzi, archonci, król, dowódcy armii oraz 6 sędziów. Władzę wojskową sprawowali polemaronowi, natomiast sądowniczą archon. Obie funkcje wybierane były corocznie z grupy arystokratów. W późniejszych latach dodatkowo powołano do życia kilka innych urzędów sprawujących władzę nad warstwami nie arystokratycznymi. Po rocznej kadencji każdy z arystokratów wchodził automatycznie do areopagu, czyli Rady Starszych stanowiącej władzę wykonawczą. Ten ustrój był jednak niezbyt pozytywny dla wszystkich mieszkańców. Postanowiono to zmienić.
W 621r. p.n.e. spisano prawa przez Drakona. Prawa te skupiały się na karze śmierci nawet dla najmniejszych kradzieży lub przestępstw.
Dopiero reformy Solona stały się podstawą do zmiany ustroju. Zakazał on pożyczki pieniędzy pod zastaw, a także nadał jeźdźcom, hoplitom, lekkiej piechocie oraz wyrobnikom prawo do możliwości wyboru urzędników w państwie. Stworzył też możliwość wykupu przez państwo chłopów sprzedanych za granicę oraz podział obywateli na 4 grupy majątkowe z czego ci najbogatsi mogą sprawować urzędy.
Następnym reformatorem był Kleistenes. Zlikwidował on podziały Solona wprowadzając swoje. Stworzył podział państwa na plemiona (fyle), bractwa (fratrie) oraz rody (gene). Kwalifikacje areopagu przejęła Rada Pięciuset (po 500 przedstawicieli z każdej fyli terytorialnej), przekazując areopagowi funkcje religijne oraz moralne. Najważniejszą reformą było wprowadzenie sądu skorupkowego (a nie jak wcześniej sądy przysięgłych). Poprzez wrzucanie skorupek osądzano osobę za winną lub niewinną. Były to początki rodzącej się w Atenach demokracji. Ostateczną formą państwa demokratycznego, Ateny uzyskały dzięki Peryklesowi. To on zdobył największą sympatię ludu. Nie bez przyczyny Tukidydes wyrażał się o nim pochlebnie W końcu był on ostatecznym twórcą demokracji ateńskiej. Sprawami zewnętrznymi zajmowało się zgromadzenie, na którym każdy obywatel mógł zgłosić swój wniosek lub wyrazić swoją opinię. Rada Pięciuset zajmowała się odtąd kontrolą urzędniczą, finansową oraz budowy publicznej.
Rzym także przechodził wiele przemian ustrojowych. Początki Rzymu to czasy królestwa. Władzę w tym okresie sprawował król, który musiał liczyć się ze zdaniem zgromadzenia ludu oraz z senatem, który tworzyli członkowie arystokratycznych rodów.
Po wygnaniu z Rzymu ostatniego króla (ok.509 r. p.n.e.) Rzym wkroczył w epokę wczesnej Republiki. Najważniejszą władzę w Republice sprawował lud. W zgromadzeniu uczestniczyli wszyscy obywatele państwa wewnątrz swoich jednostek terytorialnych, które mogły jako całość złożyć jeden głos. Całe społeczeństwo Rzymu dzieliło się na 4 zgromadzenia. Pierwsze z nich to Comitia Curiata, czyli zgromadzenie kurialne. Było ono odpowiedzialne za sprawy adopcji, testamentów oraz nadawania konsulom i pretorom władzy. Następnym rodzajem zgromadzenia było Comitia Tributa (zgromadzenie tribusowe), zajmujące się podziałem społeczeństwa na dzielnice, kwestiami sądowniczymi oraz nadawaniem władzy. Wszyscy obywatele tworzyli tzw. Comitia Centuriata (zgromadzenie centurialne). Byli podzieleni na 193 centurie z czego tworzono 8 klas. Pierwszą z nich tworzyła piechota oraz najbogatsi mieszkańcy Rzymu. Ich zadaniem był wybór urzędników, a także stanowili oni o wojnie bądź pokoju. Ostatnim zgromadzeniem był plebs - w tym zgromadzeniu mogli brać udział tylko plebejusze. Najwyższą władzę sprawowali urzędnicy: konsul oraz pretor. W razie kryzysu konsul powoływał dyktatora. Inne ważne funkcje w urzędzie pełnili: dwaj cenzorzy odpowiedzialni za spis obywateli; edylowie zajmujący się policją, strażą pożarną, budową dróg a także organizowaniem igrzysk; kwestorzy zajmujący się sprawami finansowymi oraz ściąganiem podatków. W Republice, aby dostać urząd oprócz odpowiednich uprawnień, wypadało mieć także dobre, mocne nazwisko. Ludzie bowiem woleli głosować na „swoich” niż „cudzych”. Rządy opierały się na nawiązywaniu porozumienia między rządzącymi, a ludem. Niestety w pewnym momencie nadszedł kryzys. Obie społeczności nie mogły się porozumieć, co przerodziło się w odebranie możliwości głosowania biedniejszym grupom społecznym. Rozłam w elicie na optymatów i popularów doprowadził do walk o władzę. Walkę wygrali optymaci na czele z Sullą. Po zwycięstwie zrzekł się on swojej pozycji, a ambicje następnych pokoleń doprowadziły do jednowładztwa.
Po wygranej przez Cezara wojnie między nim a Pompejuszem, ten pierwszy przekazał swoją władzę synowi Oktawianowi Augustowi. Był on władcą absolutnym starającym pogodzić wojskowy absolutyzm z ustrojami republikańskimi. Epoka ta przyjęła nazwę Cesarstwa, a rządy Augusta formę pryncypatu. Pierwszą fazą nowych rządów była aklamacja, czyli obwołanie władcy cesarzem. Senat przyznawał władcy godność, a zebrane zgromadzenie zatwierdzało uchwałę, dzięki której cesarz mógł już oficjalnie przyjąć tytuł princeps senatus (pierwszy wśród senatorów). Tytuł ten nie był dziedziczny, więc po śmierci cesarza o ten status mogli ubiegać się pretorianie. W epoce późnego Cesarstwa Rzym stał się państwem biurokratycznym. Utrata przez cesarzy atrybutów urzędniczych doprowadziło do współrządów kilku cesarzy."
"Ateny to państwo, które po wielu przeobrażeniach stało się państwem demokratycznym. Rzym natomiast nie sprostał stawianym mu wymaganiom. Po wielu przeobrażeniach cesarstwo przestało istnieć."
"Ateny od samego początku swojego istnienia były idealnym państwem demokratycznym. Nie oznacza to, że zanim osiągnęły swój wiek świetności nie przechodziły wielu przeobrażeń. Na początku władza była oligarchiczna. Przed reformami Solona, po okresie panowania absolutystycznego basileusa (króla) władzę w Atenach sprawują eupatydzi, archonci, król, dowódcy armii oraz 6 sędziów. Władzę wojskową sprawowali polemaronowi, natomiast sądowniczą archon. Obie funkcje wybierane były corocznie z grupy arystokratów. W późniejszych latach dodatkowo powołano do życia kilka innych urzędów sprawujących władzę nad warstwami nie arystokratycznymi. Po rocznej kadencji każdy z arystokratów wchodził automatycznie do areopagu, czyli Rady Starszych stanowiącej władzę wykonawczą. Ten ustrój był jednak niezbyt pozytywny dla wszystkich mieszkańców. Postanowiono to zmienić.
W 621r. p.n.e. spisano prawa przez Drakona. Prawa te skupiały się na karze śmierci nawet dla najmniejszych kradzieży lub przestępstw.
Dopiero reformy Solona stały się podstawą do zmiany ustroju. Zakazał on pożyczki pieniędzy pod zastaw, a także nadał jeźdźcom, hoplitom, lekkiej piechocie oraz wyrobnikom prawo do możliwości wyboru urzędników w państwie. Stworzył też możliwość wykupu przez państwo chłopów sprzedanych za granicę oraz podział obywateli na 4 grupy majątkowe z czego ci najbogatsi mogą sprawować urzędy.
Następnym reformatorem był Kleistenes. Zlikwidował on podziały Solona wprowadzając swoje. Stworzył podział państwa na plemiona (fyle), bractwa (fratrie) oraz rody (gene). Kwalifikacje areopagu przejęła Rada Pięciuset (po 500 przedstawicieli z każdej fyli terytorialnej), przekazując areopagowi funkcje religijne oraz moralne. Najważniejszą reformą było wprowadzenie sądu skorupkowego (a nie jak wcześniej sądy przysięgłych). Poprzez wrzucanie skorupek osądzano osobę za winną lub niewinną. Były to początki rodzącej się w Atenach demokracji. Ostateczną formą państwa demokratycznego, Ateny uzyskały dzięki Peryklesowi. To on zdobył największą sympatię ludu. Nie bez przyczyny Tukidydes wyrażał się o nim pochlebnie W końcu był on ostatecznym twórcą demokracji ateńskiej. Sprawami zewnętrznymi zajmowało się zgromadzenie, na którym każdy obywatel mógł zgłosić swój wniosek lub wyrazić swoją opinię. Rada Pięciuset zajmowała się odtąd kontrolą urzędniczą, finansową oraz budowy publicznej.
Rzym także przechodził wiele przemian ustrojowych. Początki Rzymu to czasy królestwa. Władzę w tym okresie sprawował król, który musiał liczyć się ze zdaniem zgromadzenia ludu oraz z senatem, który tworzyli członkowie arystokratycznych rodów.
Po wygnaniu z Rzymu ostatniego króla (ok.509 r. p.n.e.) Rzym wkroczył w epokę wczesnej Republiki. Najważniejszą władzę w Republice sprawował lud. W zgromadzeniu uczestniczyli wszyscy obywatele państwa wewnątrz swoich jednostek terytorialnych, które mogły jako całość złożyć jeden głos. Całe społeczeństwo Rzymu dzieliło się na 4 zgromadzenia. Pierwsze z nich to Comitia Curiata, czyli zgromadzenie kurialne. Było ono odpowiedzialne za sprawy adopcji, testamentów oraz nadawania konsulom i pretorom władzy. Następnym rodzajem zgromadzenia było Comitia Tributa (zgromadzenie tribusowe), zajmujące się podziałem społeczeństwa na dzielnice, kwestiami sądowniczymi oraz nadawaniem władzy. Wszyscy obywatele tworzyli tzw. Comitia Centuriata (zgromadzenie centurialne). Byli podzieleni na 193 centurie z czego tworzono 8 klas. Pierwszą z nich tworzyła piechota oraz najbogatsi mieszkańcy Rzymu. Ich zadaniem był wybór urzędników, a także stanowili oni o wojnie bądź pokoju. Ostatnim zgromadzeniem był plebs - w tym zgromadzeniu mogli brać udział tylko plebejusze. Najwyższą władzę sprawowali urzędnicy: konsul oraz pretor. W razie kryzysu konsul powoływał dyktatora. Inne ważne funkcje w urzędzie pełnili: dwaj cenzorzy odpowiedzialni za spis obywateli; edylowie zajmujący się policją, strażą pożarną, budową dróg a także organizowaniem igrzysk; kwestorzy zajmujący się sprawami finansowymi oraz ściąganiem podatków. W Republice, aby dostać urząd oprócz odpowiednich uprawnień, wypadało mieć także dobre, mocne nazwisko. Ludzie bowiem woleli głosować na „swoich” niż „cudzych”. Rządy opierały się na nawiązywaniu porozumienia między rządzącymi, a ludem. Niestety w pewnym momencie nadszedł kryzys. Obie społeczności nie mogły się porozumieć, co przerodziło się w odebranie możliwości głosowania biedniejszym grupom społecznym. Rozłam w elicie na optymatów i popularów doprowadził do walk o władzę. Walkę wygrali optymaci na czele z Sullą. Po zwycięstwie zrzekł się on swojej pozycji, a ambicje następnych pokoleń doprowadziły do jednowładztwa.
Po wygranej przez Cezara wojnie między nim a Pompejuszem, ten pierwszy przekazał swoją władzę synowi Oktawianowi Augustowi. Był on władcą absolutnym starającym pogodzić wojskowy absolutyzm z ustrojami republikańskimi. Epoka ta przyjęła nazwę Cesarstwa, a rządy Augusta formę pryncypatu. Pierwszą fazą nowych rządów była aklamacja, czyli obwołanie władcy cesarzem. Senat przyznawał władcy godność, a zebrane zgromadzenie zatwierdzało uchwałę, dzięki której cesarz mógł już oficjalnie przyjąć tytuł princeps senatus (pierwszy wśród senatorów). Tytuł ten nie był dziedziczny, więc po śmierci cesarza o ten status mogli ubiegać się pretorianie. W epoce późnego Cesarstwa Rzym stał się państwem biurokratycznym. Utrata przez cesarzy atrybutów urzędniczych doprowadziło do współrządów kilku cesarzy."
"Ateny to państwo, które po wielu przeobrażeniach stało się państwem demokratycznym. Rzym natomiast nie sprostał stawianym mu wymaganiom. Po wielu przeobrażeniach cesarstwo przestało istnieć."