Stan wojenny a stan wyjątkowy- podobienstwa i roznice

Question

Jakie podobieństwa i różnice ma stan wojenny ze stanem wyjątkowym?

Answer 1

Cechy charakterystyczne stanów nadzwyczajnych:
• wprowadzane są w sytuacji szczególnego zagrożenia, kiedy nie wystarczają obowiązujące regulacje prawne,
• wprowadzenie każdego ze stanów wymaga wydania ustawy, w drodze rozporządzenia,
• ustawy wprowadzające stany nadzwyczajne określają zasady działania organów władzy publicznej,
• ustawy wprowadzające stany nadzwyczajne określają w jakim zakresie mogą ulec ograniczeniu prawa i wolności człowieka i obywatela,
• ustawa wprowadzająca może, ale nie musi określić sposoby wyrównywania strat majątkowych wynikających z ograniczenia praw i wolności,
• działania podejmowane w związku z wprowadzeniem stanu nadzwyczajnego muszą być proporcjonalne, oznacza to, że środki użyte muszą odpowiadać zaistniałym potrzebom,
• działania podejmowane w trakcie trwania stanu nadzwyczajnego mają zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa,
• w czasie stanów nadzwyczajnych nie może zostać zmieniona:
o Konstytucja,
o ordynacje wyborcze do Sejmu, Senatu i organów samorządu terytorialnego,
o ustawa o wyborze Prezydenta,
o ustawa o stanach nadzwyczajnych.
• w czasie trwania stanu nadzwyczajnego i w ciągu 90 dni po jego zakończeniu nie może zostać:
o skrócona kadencja Sejmu,
o przeprowadzone wybory do Sejmu, Senatu, organów samorządu terytorialnego,
o przeprowadzone wybory na Prezydenta,
o przeprowadzone referendum krajowe.
• Kadencje wspomnianych organów państwowych ulegają automatycznemu wydłużeniu.
Stan nadzwyczajny może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości (zasada legalności). Decyzje podjęte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia (zasada proporcjonalności) i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa (zasada efektywności).