Potrzebuje plan pracy(tak jak na maturę)
chciałam sie posłużyc przykładem wertera, ,,lalki,, oraz pana tadeusza
chciałam sie posłużyc przykładem wertera, ,,lalki,, oraz pana tadeusza
person
brightness_auto
1 odpowiedź
Romantyczny model miłości i polemika z nim w literaturze późniejszych epok. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów.
Szanowna Komisjo, tematem mojej pracy jest „Romantyczny model miłości i polemika z nim w literaturze późniejszych epok”. W celu zrozumienia i dokładnego zbadania tego problemu należy zastanowić się na czym polega fenomen motywu miłości w literaturze i w jaki sposób przedstawiali to uczucie wielcy romantycy.
Źródłem romantycznej koncepcji miłości pomiędzy kobietą a mężczyzną była teoria Platona mówiąca iż Bóg stworzył dwie bliźniacze dusze, których celem będzie odnalezienie siebie nawzajem, co ma umożliwić osiągnięcie raju na Ziemi. Jednak na przykładzie utworu Johanna Wolfganga von Goethego pt. „Cierpienia młodego Wertera” - sztandarowego dzieła epoki romantyzmu - łatwo zauważyć, iż miłość romantyczna jest przede wszystkim uczuciem tragicznym, nieszczęśliwym i skazanym na niepowodzenie. Bohater utworu - młody, pogodny Werter od pierwszego wejrzenia zakochuje się w Lotcie- dziewczynie, która miała wyjść za bogatego szlachcica Alberta. Jego miłość wzmaga się z każdym dniem stając się jedynym sensem istnienia. Młodzieniec korzystając z nieobecności narzeczonego Lotty spędza z nią każdą chwilę, coraz bardziej pogrążając się w swej obsesyjnej miłości. Postrzega on dziewczynę jako istotę doskonałą i pozbawioną wad, wynosząc ją tym samym do miana bogini czy anioła. Uczucie jakim darzy on Lottę jest gwałtowne, namiętne, porywcze i wszechogarniające do tego stopnia, że podporządkowuje mu całe swe życie jednocześnie buntując się przeciwko zasadom rządzącym światem. Werter wyznaje dziewczynie swoją miłość jednak Lotta ostatecznie decyduje się na małżeństwo z Albertem. Sytuacja ta prowadzi bohatera do szaleństwa, niemożności pogodzenia się z własną egzystencją i nieopisanych cierpień, które wsparte wiarą w nieśmiertelność uczucia przyczyniają się do samobójczej śmierci kochanka. Za pomocą tego utworu Goethe nakreślił romantyczny model miłości potężnej i wszechogarniającej lecz równocześnie tragicznej oraz niemożliwej do spełnienia, która doprowadza bohatera do samozniszczenia.
Utwory romantyków charakteryzowała więc głównie przesadna ekspresyjność, egzaltacja oraz gloryfikacja uczuć, która stworzyła hiperboliczny ale jednocześnie piękny mit miłości romantycznej, który głęboko zakorzenił się w tradycji europejskiej mając znaczący wpływ na literaturę późniejszych epok. Niemniej jednak, model miłości proponowany przez romantyków jest po dziś dzień tematem budzącym wątpliwość. Skutkiem czego, w następnych epokach kontynuowano rozważania dotyczące tego uczucia tworząc kolejne jego schematy opierając się na teoriach filozofów, psychologów czy na wyznacznikach kulturowych, co miało służyć popularyzacji wartości najważniejszych dla danej epoki. W poniższej pracy postaram się wykazać, iż polemika z romantycznym modelem miłości w literaturze późniejszych epok wynikała głównie z próby dopasowania koncepcji tego uczucia do przemian kulturowych, idei i warunków panujących w danym okresie.
Pierwszym utworem, do którego chciałabym się odwołać jest powieści te wnoszą sens w życie bohaterki zmieniając jej spojrzenie na świat. Dziewczyna przyjmuje oświadczyny Janka nie zwracając uwagi na popełniony mezalians, wiedząc, że będzie z nim szczęśliwa i spełniona pomimo trudów jakie może przynieść im przyszłość. Uczucie, które ich połączyło jest proste, pozbawione gwałtownych uniesień, ale również piękne i szlachetne. Zupełnie inaczej natomiast Orzeszkowa przedstawia dawny romans Justyny z Zygmuntem. Łączyło ich uczucie bliskie romantycznemu schematowi: gwałtowne i namiętne lecz jednocześnie całkowicie destrukcyjne. Orzeszkowa krytykując postawę romantyczną wprowadza również postać Emilii Korczyńskiej - krewnej Justyny. Jej małżeństwo z Benedyktem – właścicielem ziemi w Korczynie jest związkiem nieudanym ze względu na brak zrozumienia pomiędzy partnerami. Mężczyzna, dla którego najważniejszą wartością jest ciężka praca i ziemia będąca dziedzictwem jego rodu, poświęcił całe swe życie na gospodarowaniu majątkiem. Emilia, pomimo szlachetnych działań Benedykta, nie potrafi zrozumieć i zaakceptować „chłopskich” fascynacji męża uważając je za prostackie. Znudzona swoim życiem na wsi oddaje się lekturze francuskich romansów i fantazjowaniu o wystawnym życiu na salonach pełnym gwałtownych uniesień miłosnych. Szukając satysfakcjonujących odpowiedzi sztuka przeplatała się z psychologią i nauką. Między innymi w wyniku takich kombinacji powstała powieść psychologiczna „Granica” autorstwa Zofii Nałkowskiej. W owym utworze jednym z najważniejszych motywów jest problem miłości, w centrum którego stoją główni bohaterowie: Zenon Ziembiewicz oraz Elżbieta Biecka. Początek ich znajomości sięga czasów gimnazjalnych, kiedy Zenon udzielał Elżbiecie korepetycji. Nie połączyło ich jednak wówczas uczucie, gdyż piętnastoletnia Biecka była platonicznie zakochana w dużo starszym od niej Awaczewiczu, a sam Zenon, pomimo cichej sympatii, postrzegał dziewczynę jako niesympatyczną, złośliwą i wyniosłą. Dopiero po latach, gdy bohaterowie spotkali się ponownie, narodziło się między nimi prawdziwe uczucie, które postanowili ukoronować małżeństwem. Nie było ono jednak w pełni szczęśliwe z powodu niefortunnego romansu Zenona z Justyną Bogutówną. Ziembiewicz poddał się sile chwilowej namiętności i pożądania, co, jak się później okazało, miało tragiczne skutki dla jego przyszłości. Elżbieta pomimo wiedzy o romansie pozostała u boku ukochanego przyjmując postawę żony, która wybacza błędy męża i trwa przy nim, wspierając go w problemach związanych z dawną kochanką i karierą prezydenta miasta. Przekonanie to sprawia, iż wzruszają ją nie tyle sytuacje, w których się znajduje, lecz samo wyobrażenie siebie odczuwającej. Laura stwarzając i dbając o swój własny obraz jako kobiety umęczonej przez miłość posuwa się nawet do groźby samobójstwa. Jednak siostra Laury i zarazem główna bohaterka powieści – Agnes zauważa jej egocentryzm i zarzuca jej, że nie kocha nikogo oprócz siebie oraz samej idei miłości. Kundera wprowadzając do swej powieści Laurę dokonuje krytyki romantycznego modelu miłości jako fałszywej egzaltacji uczuć oraz infantylizmu.
Szanowna Komisjo, tematem mojej pracy jest „Romantyczny model miłości i polemika z nim w literaturze późniejszych epok”. W celu zrozumienia i dokładnego zbadania tego problemu należy zastanowić się na czym polega fenomen motywu miłości w literaturze i w jaki sposób przedstawiali to uczucie wielcy romantycy.
Źródłem romantycznej koncepcji miłości pomiędzy kobietą a mężczyzną była teoria Platona mówiąca iż Bóg stworzył dwie bliźniacze dusze, których celem będzie odnalezienie siebie nawzajem, co ma umożliwić osiągnięcie raju na Ziemi. Jednak na przykładzie utworu Johanna Wolfganga von Goethego pt. „Cierpienia młodego Wertera” - sztandarowego dzieła epoki romantyzmu - łatwo zauważyć, iż miłość romantyczna jest przede wszystkim uczuciem tragicznym, nieszczęśliwym i skazanym na niepowodzenie. Bohater utworu - młody, pogodny Werter od pierwszego wejrzenia zakochuje się w Lotcie- dziewczynie, która miała wyjść za bogatego szlachcica Alberta. Jego miłość wzmaga się z każdym dniem stając się jedynym sensem istnienia. Młodzieniec korzystając z nieobecności narzeczonego Lotty spędza z nią każdą chwilę, coraz bardziej pogrążając się w swej obsesyjnej miłości. Postrzega on dziewczynę jako istotę doskonałą i pozbawioną wad, wynosząc ją tym samym do miana bogini czy anioła. Uczucie jakim darzy on Lottę jest gwałtowne, namiętne, porywcze i wszechogarniające do tego stopnia, że podporządkowuje mu całe swe życie jednocześnie buntując się przeciwko zasadom rządzącym światem. Werter wyznaje dziewczynie swoją miłość jednak Lotta ostatecznie decyduje się na małżeństwo z Albertem. Sytuacja ta prowadzi bohatera do szaleństwa, niemożności pogodzenia się z własną egzystencją i nieopisanych cierpień, które wsparte wiarą w nieśmiertelność uczucia przyczyniają się do samobójczej śmierci kochanka. Za pomocą tego utworu Goethe nakreślił romantyczny model miłości potężnej i wszechogarniającej lecz równocześnie tragicznej oraz niemożliwej do spełnienia, która doprowadza bohatera do samozniszczenia.
Utwory romantyków charakteryzowała więc głównie przesadna ekspresyjność, egzaltacja oraz gloryfikacja uczuć, która stworzyła hiperboliczny ale jednocześnie piękny mit miłości romantycznej, który głęboko zakorzenił się w tradycji europejskiej mając znaczący wpływ na literaturę późniejszych epok. Niemniej jednak, model miłości proponowany przez romantyków jest po dziś dzień tematem budzącym wątpliwość. Skutkiem czego, w następnych epokach kontynuowano rozważania dotyczące tego uczucia tworząc kolejne jego schematy opierając się na teoriach filozofów, psychologów czy na wyznacznikach kulturowych, co miało służyć popularyzacji wartości najważniejszych dla danej epoki. W poniższej pracy postaram się wykazać, iż polemika z romantycznym modelem miłości w literaturze późniejszych epok wynikała głównie z próby dopasowania koncepcji tego uczucia do przemian kulturowych, idei i warunków panujących w danym okresie.
Pierwszym utworem, do którego chciałabym się odwołać jest powieści te wnoszą sens w życie bohaterki zmieniając jej spojrzenie na świat. Dziewczyna przyjmuje oświadczyny Janka nie zwracając uwagi na popełniony mezalians, wiedząc, że będzie z nim szczęśliwa i spełniona pomimo trudów jakie może przynieść im przyszłość. Uczucie, które ich połączyło jest proste, pozbawione gwałtownych uniesień, ale również piękne i szlachetne. Zupełnie inaczej natomiast Orzeszkowa przedstawia dawny romans Justyny z Zygmuntem. Łączyło ich uczucie bliskie romantycznemu schematowi: gwałtowne i namiętne lecz jednocześnie całkowicie destrukcyjne. Orzeszkowa krytykując postawę romantyczną wprowadza również postać Emilii Korczyńskiej - krewnej Justyny. Jej małżeństwo z Benedyktem – właścicielem ziemi w Korczynie jest związkiem nieudanym ze względu na brak zrozumienia pomiędzy partnerami. Mężczyzna, dla którego najważniejszą wartością jest ciężka praca i ziemia będąca dziedzictwem jego rodu, poświęcił całe swe życie na gospodarowaniu majątkiem. Emilia, pomimo szlachetnych działań Benedykta, nie potrafi zrozumieć i zaakceptować „chłopskich” fascynacji męża uważając je za prostackie. Znudzona swoim życiem na wsi oddaje się lekturze francuskich romansów i fantazjowaniu o wystawnym życiu na salonach pełnym gwałtownych uniesień miłosnych. Szukając satysfakcjonujących odpowiedzi sztuka przeplatała się z psychologią i nauką. Między innymi w wyniku takich kombinacji powstała powieść psychologiczna „Granica” autorstwa Zofii Nałkowskiej. W owym utworze jednym z najważniejszych motywów jest problem miłości, w centrum którego stoją główni bohaterowie: Zenon Ziembiewicz oraz Elżbieta Biecka. Początek ich znajomości sięga czasów gimnazjalnych, kiedy Zenon udzielał Elżbiecie korepetycji. Nie połączyło ich jednak wówczas uczucie, gdyż piętnastoletnia Biecka była platonicznie zakochana w dużo starszym od niej Awaczewiczu, a sam Zenon, pomimo cichej sympatii, postrzegał dziewczynę jako niesympatyczną, złośliwą i wyniosłą. Dopiero po latach, gdy bohaterowie spotkali się ponownie, narodziło się między nimi prawdziwe uczucie, które postanowili ukoronować małżeństwem. Nie było ono jednak w pełni szczęśliwe z powodu niefortunnego romansu Zenona z Justyną Bogutówną. Ziembiewicz poddał się sile chwilowej namiętności i pożądania, co, jak się później okazało, miało tragiczne skutki dla jego przyszłości. Elżbieta pomimo wiedzy o romansie pozostała u boku ukochanego przyjmując postawę żony, która wybacza błędy męża i trwa przy nim, wspierając go w problemach związanych z dawną kochanką i karierą prezydenta miasta. Przekonanie to sprawia, iż wzruszają ją nie tyle sytuacje, w których się znajduje, lecz samo wyobrażenie siebie odczuwającej. Laura stwarzając i dbając o swój własny obraz jako kobiety umęczonej przez miłość posuwa się nawet do groźby samobójstwa. Jednak siostra Laury i zarazem główna bohaterka powieści – Agnes zauważa jej egocentryzm i zarzuca jej, że nie kocha nikogo oprócz siebie oraz samej idei miłości. Kundera wprowadzając do swej powieści Laurę dokonuje krytyki romantycznego modelu miłości jako fałszywej egzaltacji uczuć oraz infantylizmu.