Plan ramowy do tematu: Motyw balu i zabawy oraz jego funkcje w literaturze z różnych epok.
person
brightness_auto
związane z odpowiedzią na:
Motyw balu i zabawy oraz jego funkcje w literaturze z róznych epok.
1 odpowiedź
Motyw balu bardzo często ukazywał się w literaturze różnych epok. Pojęcie bal oznacza wielką, huczną zabawę taneczną. Wyróżniamy klika jego rodzajów, np. karnawałowy, publiczny, składkowy, kostiumowy i maskowy. A. Zawada w "Dwudziestoleciu literackim" pisze, że epoką, która szczególnie ukochała sobie bale, było właśnie dwudziestolecie międzywojenne. Przyjęcie towarzyskie posiadały piękną oprawę i ich organizacja mogła być uzasadniona sytuacja polityczną kraju. Scharakteryzuję jak został przedstawiony motyw balu i jego rola w poszczególnych epokach: romantyzmie, pozytywizmie, Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym.
W okresie romantyzmu omawiany motyw pojawia się w utworze J. W. Goethego "Cierpienia Młodego Wertera". Na rozwój uczuć Wertera silnie wpływa atmosfera przyjęcia oraz taniec z Lottą. Uczucia bohatera kumulują się wtedy, gdy ukochana znajduje się blisko niego. W liście do Wilhelma Werter wspomina o jej anielskiej piękności i gracji ruchów tanecznych. Bohater nie słyszy muzyki, co sprawia, że nie widzi nic dookoła siebie. Ważny jest również fakt, że na balu Werter ubrany jest w niebieski frak i żółta kamizelkę. Dla niego strój ten jest symbolem miłości, jaką darzył Lottę. W nim też popełnia samobójstwo i zostaje pochowany. Werter wykorzystał opis balu, aby ukazać rozwój uczucia, którym główny bohater obdarza swoja ukochaną.
W kolejnym utworze p.t. "Dziady" część III Adama Mickiewicza pojawia się scena dotycząca balu wydawanego przez senatora Nowosilcowa w Wilnie. Towarzystwo zgromadzone na przyjęciu podzielone jest na sojuszników Senatora i młodych rewolucjonistów. Uczestnicy balu stanowią przekrój społeczeństwa polskiego. Jedni to młodzi, zdesperowani i zbuntowani ludzie, a drudzy to donosiciele, szpicle i lizusy. Wyrok dokonany na Doktorze podczas balu ma znaczenie symboliczne. Scena ta pełni funkcję wyjaśnienia, że zdrajcy zginą, a sprawiedliwość będzie wymierzał Bóg.
Również Bolesław Prus zastosował w "Lalce" motyw balu. Bal, który opisany jest w utworze odbywa się u księcia, na którym główny bohater Wokulski jest nieobecny. Mamy tutaj do czynienia z sytuacją, gdy parweniusz, pragnący wejść w kręgi arystokracji, obserwuje bal przez okna pałacu. Bohater widział tylko cienie i światło. Wokulski nie został zaproszony na przyjęcie, ponieważ chciano mu uświadomić, że nie należy do arystokracji i wskazać jego miejsce w społeczeństwie. Bohater czuł się nieszczęśliwy, bo bal był okazją, do spotkania się z Izabelą. Scena ta symbolizuje podział społeczeństwa na klasy, które tworzą zamknięte grupy. Może ona być także symbolem cierpienia Wokulskiego i jego trudu.
W literaturze epoki Młodej Polski motyw balu obserwujemy w utworze S. Żeromskiego "Przedwiośnie". Jest to bal charytatywny, zorganizowany przez Laurę Kościeniecką, podczas którego Cezary z Karoliną tańczą kozaka. Również zawarta jest ocena gości z Nawłoci, wyrażona przez Narratora. Uważa on, że jest to grupa ludzi, dla której najważniejszą wartością są pieniądze i która unika tematów politycznych. Wanda Okszyńska i Karolina Szarłatowiczówna obie zakochane w Cezarym, chciały choć na chwilę poczuć jego bliskość, gdyż doświadczyły niespełnionej miłości. Podczas balu Karolina poznaje tajemnicę romansu Cezarego z Laurą. Ta sytuacja spowodowała, że Karolina popadła w euforię, gdyż straciła marzenia i wszystko, co chciała posiadać.
Także M. A. Bułhakow w "Mistrzu i Małgorzacie" zawiera opis balu u Wolanda, gdzie gospodynią jest Małgorzata. Tutaj nie obowiązują prawa czasu i przestrzeni. Ponadto skupia się tu całe zło świata. Gośćmi zaproszonymi na bal są, np. zdrajcy stanu, truciciele, samobójcy, fałszerze pieniędzy, kaci, donosiciele. Podczas uroczystości dokonują się dwa akty: sprawiedliwości - zabicie szpieg Meigla oraz akt litości, gdy Małgorzata uwalnia od wyrzutów sumienia dzieciobójczynię Friedę. Sens takiego skupienia całego zła świata, jakie zostało ukazane w utworze świadczy o konsekwencjach zbrodnii oraz uświadamia ludziom, że na świecie rządzi zło.
W dobie dwudziestolecia międzywojennego J. Tuwim w "Balu w operze" przedstawia groteskowy obraz bawiących się wyższych sfer: hrabiny Macabrini, bankierów oraz sfer dyplomatycznych i wojskowych. Jest to świat, gdzie nie ma miłości, a najważniejszą wartość w życiu odgrywa pieniądz. Utwór prezentuje kontrast w obrazie "międzywojennego" społeczeństwa.
Natomiast w wierszu Czesława Miłosza "Walc" przeplatają się dwa motywy: balu i wojny. W takt walca wirują pary, gdy przesypie się piach w klepsydrze - ustanie czas wojny i bal pozostanie jedynie wspomnieniem. Poeta pragnie przekazać, ze wszystko ma swój czas i granicę. Gdy przeminie czas wojny i bólu, społeczeństwo będzie się radować.
Motyw balu jest bardzo popularny w literaturze różnych epok. Zazwyczaj pisarze ukazują go jako metaforę świata i dzięki niemu charakteryzują społeczeństwo. W każdym z powyższych utworów motyw balu pełni inną funkcję, ale i w każdym stanowi pretekst do uogólnień. Obrazy przyjęć, jakie zostały ukazane w utworach poszczególnych epok, raczej negatywnie przedstawiają ludzkie zachowanie i ich cechy. Nakreślały one i wyjaśniały problemy zachodzące w kraju w minionych latach. Również ukazywały konflikty społeczne, podział na klasy oraz stosunki między poszczególnymi warstwami społecznymi.
W okresie romantyzmu omawiany motyw pojawia się w utworze J. W. Goethego "Cierpienia Młodego Wertera". Na rozwój uczuć Wertera silnie wpływa atmosfera przyjęcia oraz taniec z Lottą. Uczucia bohatera kumulują się wtedy, gdy ukochana znajduje się blisko niego. W liście do Wilhelma Werter wspomina o jej anielskiej piękności i gracji ruchów tanecznych. Bohater nie słyszy muzyki, co sprawia, że nie widzi nic dookoła siebie. Ważny jest również fakt, że na balu Werter ubrany jest w niebieski frak i żółta kamizelkę. Dla niego strój ten jest symbolem miłości, jaką darzył Lottę. W nim też popełnia samobójstwo i zostaje pochowany. Werter wykorzystał opis balu, aby ukazać rozwój uczucia, którym główny bohater obdarza swoja ukochaną.
W kolejnym utworze p.t. "Dziady" część III Adama Mickiewicza pojawia się scena dotycząca balu wydawanego przez senatora Nowosilcowa w Wilnie. Towarzystwo zgromadzone na przyjęciu podzielone jest na sojuszników Senatora i młodych rewolucjonistów. Uczestnicy balu stanowią przekrój społeczeństwa polskiego. Jedni to młodzi, zdesperowani i zbuntowani ludzie, a drudzy to donosiciele, szpicle i lizusy. Wyrok dokonany na Doktorze podczas balu ma znaczenie symboliczne. Scena ta pełni funkcję wyjaśnienia, że zdrajcy zginą, a sprawiedliwość będzie wymierzał Bóg.
Również Bolesław Prus zastosował w "Lalce" motyw balu. Bal, który opisany jest w utworze odbywa się u księcia, na którym główny bohater Wokulski jest nieobecny. Mamy tutaj do czynienia z sytuacją, gdy parweniusz, pragnący wejść w kręgi arystokracji, obserwuje bal przez okna pałacu. Bohater widział tylko cienie i światło. Wokulski nie został zaproszony na przyjęcie, ponieważ chciano mu uświadomić, że nie należy do arystokracji i wskazać jego miejsce w społeczeństwie. Bohater czuł się nieszczęśliwy, bo bal był okazją, do spotkania się z Izabelą. Scena ta symbolizuje podział społeczeństwa na klasy, które tworzą zamknięte grupy. Może ona być także symbolem cierpienia Wokulskiego i jego trudu.
W literaturze epoki Młodej Polski motyw balu obserwujemy w utworze S. Żeromskiego "Przedwiośnie". Jest to bal charytatywny, zorganizowany przez Laurę Kościeniecką, podczas którego Cezary z Karoliną tańczą kozaka. Również zawarta jest ocena gości z Nawłoci, wyrażona przez Narratora. Uważa on, że jest to grupa ludzi, dla której najważniejszą wartością są pieniądze i która unika tematów politycznych. Wanda Okszyńska i Karolina Szarłatowiczówna obie zakochane w Cezarym, chciały choć na chwilę poczuć jego bliskość, gdyż doświadczyły niespełnionej miłości. Podczas balu Karolina poznaje tajemnicę romansu Cezarego z Laurą. Ta sytuacja spowodowała, że Karolina popadła w euforię, gdyż straciła marzenia i wszystko, co chciała posiadać.
Także M. A. Bułhakow w "Mistrzu i Małgorzacie" zawiera opis balu u Wolanda, gdzie gospodynią jest Małgorzata. Tutaj nie obowiązują prawa czasu i przestrzeni. Ponadto skupia się tu całe zło świata. Gośćmi zaproszonymi na bal są, np. zdrajcy stanu, truciciele, samobójcy, fałszerze pieniędzy, kaci, donosiciele. Podczas uroczystości dokonują się dwa akty: sprawiedliwości - zabicie szpieg Meigla oraz akt litości, gdy Małgorzata uwalnia od wyrzutów sumienia dzieciobójczynię Friedę. Sens takiego skupienia całego zła świata, jakie zostało ukazane w utworze świadczy o konsekwencjach zbrodnii oraz uświadamia ludziom, że na świecie rządzi zło.
W dobie dwudziestolecia międzywojennego J. Tuwim w "Balu w operze" przedstawia groteskowy obraz bawiących się wyższych sfer: hrabiny Macabrini, bankierów oraz sfer dyplomatycznych i wojskowych. Jest to świat, gdzie nie ma miłości, a najważniejszą wartość w życiu odgrywa pieniądz. Utwór prezentuje kontrast w obrazie "międzywojennego" społeczeństwa.
Natomiast w wierszu Czesława Miłosza "Walc" przeplatają się dwa motywy: balu i wojny. W takt walca wirują pary, gdy przesypie się piach w klepsydrze - ustanie czas wojny i bal pozostanie jedynie wspomnieniem. Poeta pragnie przekazać, ze wszystko ma swój czas i granicę. Gdy przeminie czas wojny i bólu, społeczeństwo będzie się radować.
Motyw balu jest bardzo popularny w literaturze różnych epok. Zazwyczaj pisarze ukazują go jako metaforę świata i dzięki niemu charakteryzują społeczeństwo. W każdym z powyższych utworów motyw balu pełni inną funkcję, ale i w każdym stanowi pretekst do uogólnień. Obrazy przyjęć, jakie zostały ukazane w utworach poszczególnych epok, raczej negatywnie przedstawiają ludzkie zachowanie i ich cechy. Nakreślały one i wyjaśniały problemy zachodzące w kraju w minionych latach. Również ukazywały konflikty społeczne, podział na klasy oraz stosunki między poszczególnymi warstwami społecznymi.