-Apacze- zespół grup etnicznych Indian Ameryki Północnej, spokrewnionych prawdopodobnie z Atabaskami, zamieszkujący rezerwaty w stanach Arizona, Nowy Meksyk i Oklahoma.
Pochodzący z dalekiej północy kontynentu, a następnie wędrujący po Wielkich Równinach na południe Apacze przybyli na Południowy Zachód ok. 1500 r. n.e. i – inaczej niż spokrewnieni Nawahowie – pozostali ludem nomadów. Sami Apacze – jak większość Indian – wierzą, że na tych terenach byli "od zawsze". Ich legenda stworzenia głosi, że Wielki Stwórca Ulzen (lub Usen) wysłał na Ziemię Ga'an (Tańczącego Kruka lub Ducha Gór) jako przewodnika i nauczyciela ludzi, którzy te ziemie zamieszkiwali.
Zajmowali się wówczas łowiectwem (w tym polowaniami na bizony) i prymitywnym rolnictwem ale stali się znani przede wszystkim jako wojownicy. Nazwa Apache pochodzi z języka Zuni i znaczy wrogowie lub waleczni ludzie. Niezasłużenie zła reputacja Apaczów uwieczniona została w świecie poprzez nazwanie ich mianem paryskich rzezimieszków (apasze).
Apacze zorganizowani byli w samodzielne ekonomicznie matrylinearne grupy. Po rozpoczęciu kolonizacji Ameryki przez Europejczyków wyróżnili się walkami najpierw z Hiszpanami, a następnie z Meksykanami i Amerykanami. Kulminacja walk przypadła na lata przymusowych wysiedleń (1848–1886), kiedy wodzami byli Cochise i Geronimo. Wojny Apaczów z białymi i okres koczowniczego trybu życia plemienia skończyły się z chwilą poddania się Geronima (1886). Rozpoczął się trudny okres adaptacji do nowych warunków życia w rezerwatach, dezintegracji tradycyjnych struktur i asymilacji.
-Banokowie-lemię Indian Ameryki Północnej, w przeszłości mówiący jednym z szoszońskich języków z grupy uto-azteckiej, blisko spokrewniony z Pajutami.
Banokowie zamieszkiwali południowo-wschodnie tereny Idaho i zachodniego Wyoming. Początkowo nie wchodzili w zatargi z białymi osadnikami i w roku 1869 spokojnie przenieśli się do rezerwatu Fort Hall, gdzie dzielili oddany im obszar z licznymi Szoszonami. W dziewięć lat później, wobec utraty terenów łownych i zmniejszania się stad bizonów, zerwali się do powstania, które przeszło do historii jako Bannock War (wojna Banoków). Zdecydowana kampania oddziałów armii pod dowództwem generała O.O. Howarda doprowadziła do klęski (w roku 1878) Banoków. Od tamtej pory żyli spokojnie w rezerwacie, gdzie wielu z nich zamieszkuje także współcześnie.
Nazwę "Bannock" nosi rzeka, pasmo górskie i hrabstwo w stanie Idaho.
-Czejenowie
-Dakotowie
-Guale
-Jutowie (Indianie)
-Komancze
-Mikmakowie
-Naczezi
-Pajutowie
-Skidi