Question

Scharakteryzuj program artystyczny Awangardy Krakowskiej, skamandrytów lub futurystów

Answer 1

AK

tzw. kult 3 × M ("Miasto, Masa, Maszyna") – kult współczesnej cywilizacji
artysta jako architekt-budowniczy zdań
ekwiwalentyzacja uczuć – prezentowanie obrazu będącego ekwiwalentem uczuć
metafora jako środek wyrażania i tworzenia nowej, poetyckiej rzeczywistości
zbliżenie rytmu poezji do rytmu prozy
używanie skrótów myślowych i skondensowanej (spiętrzonej) metafory
ekonomiczność języka poetyckiego
zajmowanie się teraźniejszością
kult nowości
emocjonalna powściągliwość (antysentymentalizm)
intelektualna dyscyplina
precyzyjna budowa wiersza, zwięzłość


Futuryzm:

W Krakowie powstały kluby futurystyczne: Pod Katarynką (1919), Gałka Muszkatołowa (1921). W czerwcu 1921 roku Bruno Jasieński zredagował i wydał 4-stronicowe pismo „JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską”, zawierające m.in. „Mańifest w sprawie natyhmiastowej futuryzacji żyća” ,„Mańifest w sprawie ortografji fonetycznej”, „Mańifest w sprawie poezji futurystycznej” oraz „Mańifest w sprawie krytyki artystycznej“. Powyższa jednodniówka zawierała teksty autorstwa Brunona Jasieńskiego, Anatola Sterna, Stanisława Młodożeńca i Tytusa Czyżewskiego. Wydrukowana była Czcionkami Drukarni Związkowej w Krakowie, ul. Mikołajska L.13, pod zarządem J. Dziubanowskiego. W 1921 roku w Warszawie i Krakowie wydano redagowane przez Sterna i Wata pismo Nuż w bżuhu. Jednodńuwka futurystuw (futuryści krytykowali i łamali zasady ortografii oraz gramatyki), w którym zawarto trzy manifesty: Manifest w sprawie natychmiastowej futuryzacji życia, Manifest w sprawie poezji futurystycznej i Manifest w sprawie krytyki artystycznej. Prezentowali w niej także swoje utwory polscy futuryści: Bruno Jasieński, Stanisław Młodożeniec, Tytus Czyżewski.


Skamandryci:


wiązanie poezji z teraźniejszością;
propagowanie wzorca poety-uczestnika, biorącego udział w życiu państwa (kontrast do roli artysty w Młodej Polsce);
wprowadzenie jako bohatera szarego człowieka oraz tematyki związanej z jego życiem;
używanie języka potocznego, gwarowego, pełnego humoru;
łączenie różnych form wypowiedzi (liryka, satyra, ironia);
dbałość o indywidualny rozwój talentów;
pochwała życia i jego przejawów (afirmacja AKTYWIZMU: życie poety powinno opierać się na podstawie aktywistycznej, czyli na ciągłej działalności społecznej, ekonomicznej i gospodarczej. W filozofii to pierwszeństwo aktywności i zmiany nad trwałością i stałością);
dążenie do związania poezji z życiem politycznym (Po roku 1922);
zwrot do postawy aktywnej;
domaganie się klasycznych reguł wiersza;
Skamandryci "wyszli" do ludzi, spotykali się i recytowali wiersze w miejscach ogólnodostępnych np. w kawiarniach. Niestety, pewne ich założenia były nierealistyczne, niemożliwe do spełnienia.