Słonecznik jest rośliną roczną wyrastającą do 2,5 m wysokości. Liście szorstkie, sercowate. Znany ze swych dużych koszyczków kwiatowych. Kwiaty brzeżne w koszyczku - języczkowe, wewnętrzne - rurkowe, białe. Owocem jest niełupka składająca się z skórzastej owocni i nasienia. Ojczyzną słonecznika jest Meksyk. Uprawiany jest w wielu krajach Europy, również w Polsce, przede wszystkim dla jadalnych nasion, zawierających białko i około 40% tłuszczu, który tłoczy się na olej jadalny, odznaczający się dużymi walorami smakowymi i dietetycznymi. Uprawiany również jako roślina pastewna.