To lektura bardzo smutna, która skłania do myślenia, ukazuje bardzo wzruszającą i pełną nauki historię, nieszczęśliwej, niewidomej dziewczynki oraz losy bogatego mecenasa, który przezwycięża swoje uprzedzenia, by ofiarować nieszczęsnej chwile radości. Losy bohaterów połączyła katarynka (bohater tytułowy), która wpływa na rozwój wydarzeń. Prus poruszył problem konieczności niesienia pomocy pokrzywdzonym przez los.