W odwołaniu do ,,wesela:wyspiańskiego , akt II scena9 napisz wypracowanie pt: marzenia i postawa młodopolskiego poety.
person
brightness_auto
1 odpowiedź
Okres modernizmu to niezwykle barwny czas w literaturze. ?Sztuka dla sztuki? to jedno z założeń światopoglądu tego okresu. Młodopolscy twórcy pragnęli by sztuka była wartością samą w sobie, by nie spełniała żadnej roli czy funkcji. W tym czasie żył i tworzył również jeden z najlepszych pisarzy polskiej literatury- Stanisław Wyspiański. Jego dzieła od zarania dziejów zachwycały i najprawdopodobniej dalej będą zachwytach kolejne pokolenia. Jednym z jego najbardziej znanych utworów jest ?Wesele?. Geneza utworu ma swoje źródła w dwóch faktach z kroniki towarzyskiej. Otóż w 1980 roku jeden z najznakomitszych krakowskich artystów, Włodzimierz Tetmajer, poślubił córkę gospodarza z Bobrowic, Hankę Mikołajczykównę. Wśród młodopolskich artystów zapanowała chłopomania, której największym zwolennikiem stał się Lucjan Rydel. Poeta urzeczony małżeństwem Tetmajera, zdobył serce młodszej siostry Haliny, Jadwigi. 20 listopada 1900 roku w Kościele Mariackim odbył się ich ślub, którego świadkiem był Stanisław Wyspiański. Po ceremonii goście zostali zaproszeni do dworu Tetmajerów, gdzie przez trzy doby świętowali. Utwór ?Wesele? w krytyczny sposób przedstawia wielu gości weselnych, a także poszczególne warstwy społeczne.
Załączony fragment utworu to akt II, scena 9, dialog Poety z Rycerzem. Ukazane zostają tu róże postawy i marzenia Poety, który reprezentuje wszystkich młodopolskich artystów. Jak większość warstw społecznych także artyści zostali tu skrytykowani- głównie za swój egoizm, eskapizm i chłopomanię, która nie miała nic wspólnego z pomocą społeczną czy chęcią zrozumienia postawy tej warstwy.
Poeta w utworze przedstawia swoją marzycielską postawę, żyje w obłokach, prezentuje pesymistyczny nastrój, dekadentyzm, a także w każdej rozmowie, w każdym obrazie szuka tematu na kolejny wielki poemat, który nie będzie pełnił żadnej funkcji, będzie kolejnym bez konkluzyjnym dziełem, niespełniającym żadnej roli, jednym z piękny choć całkowicie bezużytecznym dla zwykłego, mało uduchowionego chłopa.
Zjawą w utworze prawdopodobnie jest średniowieczny rycerz Zawisza Czarny. Jest on symbolem altruistycznej walki w obronie ludzkości, olbrzymiej odwagi, zdeterminowania, waleczności i poświeceń w obliczu zagrożeń. Jest tu przedstawiony w całkowitej opozycji do Poety, którym jest Kazimierz Przerwa- Tetmajer. Poeta jest nieprzystosowany do życia w realnym świecie, alienuje się od innych, jest egoistą, ucieka od problemów, a także jest tchórzem niepodejmującym żadnych działań, jak wszyscy artyści zafascynowany jest chłopomanią, ale niestety w mało pozytywnym tego słowa znaczeniu. Chłopomania wg Poety był to jedynie eskapizm, ucieczka do tego co proste, nieskomplikowane, płytkie, bez żadnej próby zrozumienia prostego, chłopskiego charakteru czy kultury, bez żadnej pomocy dla tej warstwy.
Rycerz zadaje Poecie pytania :?A wiesz, czym ty masz być, o czym tobie marzyć, śnić?? na co Poeta odpowiada zaskoczony i zdziwiony, nie wierząc w Zjawę, która jest przed nim, myśli iż to tylko jego wyobraźnia: ?Sen, marzenie, mara, wid.?. Z następnych zdań wypowiadanych przez Rycerza dowiadujemy się iż jest on zwiastunem domagającym się krwi oraz iż wraca w ?szczęśliwą noc do domu?. Poeta nie wierzy w słowa zjawy, szuka kolejnego tematu na wielkie dzieło literacki- ?Głos jak marzeń moich piastun; Rycerz, Widmo, urojenie?- słowa te są przykładem marzycielskiej postawy artystów, którzy mieli skłonności do wyolbrzymiania zdarzeń.
Rycerz w słowach: ?Zbieraj się skrzydlaty ptaku, nędzarzu na koń, na koń? podkreśla marzycielskość i eskapizm artystów- uważa ich za nędzarzy, nieprzygotowanych do życia, uciekających od problemów realnego świata, zatopionych we własnym, wymyślonym i tylko sobie znanym świecie. Żądania rycerza nie znajdują oczekiwanego efektu, zamiast poderwania się do walki, czyli w tym przypadku zmienienia swojej postawy do życia i ludzi, Poeta bardziej skupia się na wyglądzie Zjawy- ma ona żelazną, chłodną dłoń- potwierdzają to słowa: ?Co mówisz okropne widziadło? Na koń?- gdzie?- jak??
Widmo zarzuca Poecie, że mimo iż należy do inteligencji, warstwy wykształconej, która miała nieść pomoc niższym warstwom społecznym, jest bierny, zachowawczy, nie wypełnia swojej roli powierzonej mu przez społeczeństwo. Nazywany jest żakiem, wzywany jest by wznosił się jak ptak- jest tu również ukazany kolejny zarzut- wiersze poety odzwierciedlają jego egoizm- dekadencką i pesymistyczną postawę wobec życia i ludzi, alienacje i eskapizm, nie podbudza on w społeczeństwie woli walki, a wręcz przeciwnie jeszcze ja hamuje i uważa za niepotrzebną, tłamsi choćby najmniejszy przejaw optymizmu.
Rycerz próbuje przedstawić artyście bohaterskie czyny przodków, chcąc tym samym pobudzić jego patriotyzm i wolę walki- wspomina bitwę pod Grunwaldem, przedstawiając w bardzo naturalistyczny sposób przebieg całej bitwy oraz króla Jagiełłę. Na koniec rozkazuje- ?Patrzaj w twarz, patrzaj w twarz, ślubuj duszę, dusze dasz?- tymi słowami Rycerz pragnie by Poeta wzbudził w sobie wolę walki, patriotyzm i optymizm, by zaczął wypełniać powierzoną mu rolę w społeczeństwie- rolę jednostki wybitnej, która ma nieść pomoc i wiarę w lepsze jutro.
Akt II, scena 9 to zwieńczenie wszystkich marzeń i lęków jakie pojawiają się w utworze odnoście młodopolskich artystów- są oni słabi, niezdolni do podjęcia wyzwań, alienują się. Mimo iż są jednostkami wybitnymi, mającymi nieść pokój dla całego społeczeństwa, nie robią tego, ich utwory nie mają żadnego morału, ani przesłania, tłumią narodową godność i patriotyzm.
Patrząc na cały utwór można powiedzieć iż tak naprawdę Poeta w głębi duszy nie pragnie niczego wielkiego- jego marzenia są ubogie- pragnie pisać wielkie dzieła, ale te utwory nie mają nic wspólnego z niższymi warstwami społecznymi, często są nierozumiane, a sami artyści nie identyfikują się z niższą warstwą, stronią od niej mimo chłopomanii, która w ich rozumieniu jest jedynie eskapizmem do natury i prostoty.
Podsumowując w kontekście całego utworu środowisko inteligentów- artystów przedstawiają jeszcze Rachela, córka Żyda, Gospodarz- Włodzimierz Tetmajer, a także Pan Młody- Lucjan Rydel i Dziennikarz- Rudolf Starzewski. Jest to bardzo zróżnicowane środowisko, autor ukazuje nam różne postawy prezentowane przez poszczególne osoby, na przykład Gospodarz jest osobą silnie związaną z polską wsią- zna jej życie, kulturę i problemy, natomiast Pan Młody traktuję ją jako ucieczkę, kolejne miejsce do snucia przepięknych marzeń, a małżeństwo z chłopką jako zabawę. Marzenia młodopolskiego poety ukazane w utworze nie są zbyt ambitne, oczywiście są wzniosłe i wielkie, ale nie jest to niesienie pokoju czy nadziei wśród społeczeństwa, czy idea patriotyzmu lub woli walki, prezentują dekadencką, eskapiczną postawę.
Załączony fragment utworu to akt II, scena 9, dialog Poety z Rycerzem. Ukazane zostają tu róże postawy i marzenia Poety, który reprezentuje wszystkich młodopolskich artystów. Jak większość warstw społecznych także artyści zostali tu skrytykowani- głównie za swój egoizm, eskapizm i chłopomanię, która nie miała nic wspólnego z pomocą społeczną czy chęcią zrozumienia postawy tej warstwy.
Poeta w utworze przedstawia swoją marzycielską postawę, żyje w obłokach, prezentuje pesymistyczny nastrój, dekadentyzm, a także w każdej rozmowie, w każdym obrazie szuka tematu na kolejny wielki poemat, który nie będzie pełnił żadnej funkcji, będzie kolejnym bez konkluzyjnym dziełem, niespełniającym żadnej roli, jednym z piękny choć całkowicie bezużytecznym dla zwykłego, mało uduchowionego chłopa.
Zjawą w utworze prawdopodobnie jest średniowieczny rycerz Zawisza Czarny. Jest on symbolem altruistycznej walki w obronie ludzkości, olbrzymiej odwagi, zdeterminowania, waleczności i poświeceń w obliczu zagrożeń. Jest tu przedstawiony w całkowitej opozycji do Poety, którym jest Kazimierz Przerwa- Tetmajer. Poeta jest nieprzystosowany do życia w realnym świecie, alienuje się od innych, jest egoistą, ucieka od problemów, a także jest tchórzem niepodejmującym żadnych działań, jak wszyscy artyści zafascynowany jest chłopomanią, ale niestety w mało pozytywnym tego słowa znaczeniu. Chłopomania wg Poety był to jedynie eskapizm, ucieczka do tego co proste, nieskomplikowane, płytkie, bez żadnej próby zrozumienia prostego, chłopskiego charakteru czy kultury, bez żadnej pomocy dla tej warstwy.
Rycerz zadaje Poecie pytania :?A wiesz, czym ty masz być, o czym tobie marzyć, śnić?? na co Poeta odpowiada zaskoczony i zdziwiony, nie wierząc w Zjawę, która jest przed nim, myśli iż to tylko jego wyobraźnia: ?Sen, marzenie, mara, wid.?. Z następnych zdań wypowiadanych przez Rycerza dowiadujemy się iż jest on zwiastunem domagającym się krwi oraz iż wraca w ?szczęśliwą noc do domu?. Poeta nie wierzy w słowa zjawy, szuka kolejnego tematu na wielkie dzieło literacki- ?Głos jak marzeń moich piastun; Rycerz, Widmo, urojenie?- słowa te są przykładem marzycielskiej postawy artystów, którzy mieli skłonności do wyolbrzymiania zdarzeń.
Rycerz w słowach: ?Zbieraj się skrzydlaty ptaku, nędzarzu na koń, na koń? podkreśla marzycielskość i eskapizm artystów- uważa ich za nędzarzy, nieprzygotowanych do życia, uciekających od problemów realnego świata, zatopionych we własnym, wymyślonym i tylko sobie znanym świecie. Żądania rycerza nie znajdują oczekiwanego efektu, zamiast poderwania się do walki, czyli w tym przypadku zmienienia swojej postawy do życia i ludzi, Poeta bardziej skupia się na wyglądzie Zjawy- ma ona żelazną, chłodną dłoń- potwierdzają to słowa: ?Co mówisz okropne widziadło? Na koń?- gdzie?- jak??
Widmo zarzuca Poecie, że mimo iż należy do inteligencji, warstwy wykształconej, która miała nieść pomoc niższym warstwom społecznym, jest bierny, zachowawczy, nie wypełnia swojej roli powierzonej mu przez społeczeństwo. Nazywany jest żakiem, wzywany jest by wznosił się jak ptak- jest tu również ukazany kolejny zarzut- wiersze poety odzwierciedlają jego egoizm- dekadencką i pesymistyczną postawę wobec życia i ludzi, alienacje i eskapizm, nie podbudza on w społeczeństwie woli walki, a wręcz przeciwnie jeszcze ja hamuje i uważa za niepotrzebną, tłamsi choćby najmniejszy przejaw optymizmu.
Rycerz próbuje przedstawić artyście bohaterskie czyny przodków, chcąc tym samym pobudzić jego patriotyzm i wolę walki- wspomina bitwę pod Grunwaldem, przedstawiając w bardzo naturalistyczny sposób przebieg całej bitwy oraz króla Jagiełłę. Na koniec rozkazuje- ?Patrzaj w twarz, patrzaj w twarz, ślubuj duszę, dusze dasz?- tymi słowami Rycerz pragnie by Poeta wzbudził w sobie wolę walki, patriotyzm i optymizm, by zaczął wypełniać powierzoną mu rolę w społeczeństwie- rolę jednostki wybitnej, która ma nieść pomoc i wiarę w lepsze jutro.
Akt II, scena 9 to zwieńczenie wszystkich marzeń i lęków jakie pojawiają się w utworze odnoście młodopolskich artystów- są oni słabi, niezdolni do podjęcia wyzwań, alienują się. Mimo iż są jednostkami wybitnymi, mającymi nieść pokój dla całego społeczeństwa, nie robią tego, ich utwory nie mają żadnego morału, ani przesłania, tłumią narodową godność i patriotyzm.
Patrząc na cały utwór można powiedzieć iż tak naprawdę Poeta w głębi duszy nie pragnie niczego wielkiego- jego marzenia są ubogie- pragnie pisać wielkie dzieła, ale te utwory nie mają nic wspólnego z niższymi warstwami społecznymi, często są nierozumiane, a sami artyści nie identyfikują się z niższą warstwą, stronią od niej mimo chłopomanii, która w ich rozumieniu jest jedynie eskapizmem do natury i prostoty.
Podsumowując w kontekście całego utworu środowisko inteligentów- artystów przedstawiają jeszcze Rachela, córka Żyda, Gospodarz- Włodzimierz Tetmajer, a także Pan Młody- Lucjan Rydel i Dziennikarz- Rudolf Starzewski. Jest to bardzo zróżnicowane środowisko, autor ukazuje nam różne postawy prezentowane przez poszczególne osoby, na przykład Gospodarz jest osobą silnie związaną z polską wsią- zna jej życie, kulturę i problemy, natomiast Pan Młody traktuję ją jako ucieczkę, kolejne miejsce do snucia przepięknych marzeń, a małżeństwo z chłopką jako zabawę. Marzenia młodopolskiego poety ukazane w utworze nie są zbyt ambitne, oczywiście są wzniosłe i wielkie, ale nie jest to niesienie pokoju czy nadziei wśród społeczeństwa, czy idea patriotyzmu lub woli walki, prezentują dekadencką, eskapiczną postawę.