Kolonizacja - osadzenie mieszkańców i tworzenie osad na terenach słabo zaludnionych lub niezamieszkanych.
Rodzaje kolonizacji ze względu na pochodzenie osadników:
wewnętrzna - przeprowadzana w ramach jednego państwa (jednego obszaru etnicznego);
zewnętrzna - osadnicy pochodzą z terenu innych państw (obszarów etnicznych).
Rodzaje kolonizacji ze względu na sposób przeprowadzenia:
samorzutna (np. zajmowanie terenów puszczańskich przez zbiegłych chłopów);
kierowana (np. ściąganie osadników do Ameryki przy końcu XV w.);
planowana (np. kolonizacja józefińska w Europie w końcu XVII w.).
Odrębnym pojęciem, zawierającem jednakże elementy kolonizacji jest kolonializm, polegający na zakładania ośrodków handlowych i wytwórczych oraz baz wojskowych na już zasiedlonych terenach poza obszarem własnego państwa.