Herostrates, Herostratos (gr. Ἡρόστρατος) - szewc żyjący w IV wieku p.n.e. w Efezie, owładnięty obsesją zyskania wiecznej sławy. Uznał, że miejsce w historii może mu zapewnić tylko wielka zbrodnia. Postanowił spalić efeski Artemizjon, świątynię Artemidy, jeden z siedmiu cudów świata. Dokonał tego w 356 roku p.n.e. Został skazany na śmierć a jego imię miało być wymazane ze wszystkich pisanych dokumentów (damnatio memoriae). Wiemy o nim, ponieważ jego imię zanotował Teopomp.
Herostrates stał się synonimem człowieka dążącego za wszelką cenę do osiągnięcia sławy, nawet za cenę wielkiego przestępstwa. W psychologii taką postawę określa się terminem "kompleksu Herostratesa".