Karol Marks żył w latach 1818 – 1883. Urodził się w Trewirze w rodzinie niemieckiej pochodzenia żydowskiego. Studiował prawo i filozofię. Pociągała go droga naukowa, ale zapowiadające się w niej trudności spowodowały, że poświęcił się początkowo dziennikarstwu. Przez jakiś czas był redaktorem „Gazety Reńskiej” w Kolonii. Musiał jednak opuścić Niemcy i osiadł w 1843 r. w Paryżu; przebywał tam, dopóki na żądanie Prus i stamtąd nie został wydalony. Wykształcenie, podróże i spotkania z ludźmi postawiły Marksa na skrzyżowaniu trzech prądów myślowych: niemieckiej filozofii, francuskiego socjalizmu i brytyjskiej ekonomi politycznej. Myśliciel ten żywił pogardę dla umysłu filozoficznego i oświadczył w swojej słynnej jedenastej tezie o Feuerbachu: „Filozofowie rozmaicie tylko interpretowali świat; idzie jednak o to, aby go zmienić”. Zasadą filozofii Marksa jest wychodzenie od człowieka jako bytu myślącego. Doktryna jego jest teorią poznania: materializm dialektyczny, który zachowuje całą dialektykę Hegla, ale odwraca ją, najwyższe stadium- „absolut” – „człowiek”, a „świadomość ludzka” podstawia zamiast heglowskiej „świadomości boskiej”. Doktryna Marksa jest także filozofią historii, wedle której rozwój historyczny jest regulowany prawami ekonomicznymi, a przede wszystkim walką między „klasami posiadającymi”, a „klasami uciskanymi”. Marks występuje przeciwko burżuazyjnemu porządkowi społecznemu, odwołuje się do potrzeb i dążeń klasy robotniczej. Mówi, że: „Filozofia nie może się urzeczywistnić bez zniesienia proletariatu, a proletariat nie może znieść siebie bez urzeczywistnienia filozofii”. Jest wreszcie teorią ekonomiczną, twierdzącą, że potrafi wyjaśnić niesprawiedliwość ekonomi kapitalistycznej i wyrazić zasady, według których społeczeństwo kapitalistyczne unicestwi się samo, co pozwoli na powstanie państwa robotniczego. Dzieło Marksa nieco zwietrzało, ale odcisnęło piętno na całej epoce, tak w płaszczyźnie teorii ekonomicznych jak i historii państw. Stąd jego inna nazwa marksizm, albo leninizm, bądź dokładnie: marksizm-leninizm.