Grupa społeczna
person
brightness_auto
1 odpowiedź
"Definicja grupy społecznej
Grupa społeczna – co najmniej 2 osoby (G. Stimmel; wg Szczepańskiego – 3) powiązane ze sobą więzami społecznymi, posiadające wspólne wartości, poczucie odrębności od innych grup oraz dążące do realizacji wspólnego celu i interesów.
Pojęcie i klasyfikacja grup społecznych
Grupa społeczna – zbiór co najmniej trzech osób (w niektórych ujęciach dwóch), powiązanych więziami społecznymi (relacje psychiczne) lub stosunkami społecznymi.
Grupę charakteryzują
• interakcje – wzajemne oddziaływania , które m.in. pobudzają aktywność grupy pomagają w osiąganiu celu , wpływają na powstawanie na stan emocji i stosunków.
• cel grupy – to , do czego zmierzają członkowie grupy
• struktura wewnętrzna – każdy zajmuje określoną pozycję (podział pozycji i ról społecznych )
• normy grupowe – zasady postępowania ( normy pochodzące z zewnątrz i tworzone w grupie )
• świadomość przynależności ( wspólnoty ) i poczucie odrębności .
Rodzaje grup społecznych
a/ ze względu na typ struktury społecznej (wielkość)
- małe : opierają się na bezpośrednich kontaktach i więzi osobistej członków , nie posiadają podgrup – mają prostą strukturę.
Przykłady: rodzina, krąg rówieśniczy .
- duże : mają złożoną strukturę , a stosunki w nich mają charakter pośredni i bezosobowy .
Przykłady : naród , grupa wyznaniowa , zbiorowość regionalna , kategoria społeczno-zawodowa .
b/ ze względu na typ więzi społecznej
- pierwotne: istnieją więzi oparte na kontaktach osobistych i podstawach emocjonalnych np. rodzina lub grupa przyjaciół
- wtórne : istniejące w nich więzi oparte są na wspólnych interesach ( członków łączy cel ) i mają charakter bezosobowy
Przynależność do nich jest wynikiem dobrowolnego wyboru.
Przykłady: partie polityczne , związki zawodowe .
c/ ze względu na stopień sformalizowania
- formalne : posiadają ściśle określone struktury , cel , zakres działania . Funkcjonują w oparciu
o zasady prawne i mają sformalizowaną kontrolę społeczną .
Przykłady : wojsko , policja , partie , związki zawodowe , szkoły .
- nieformalne : powstają spontanicznie , a więzi między członkami oparte są na zwyczaju .Nie mają
formalnie wytyczonych zadań , a ich struktura jest płynna .Dominują więzi osobowe.
Przykłady: krąg towarzyski , koło zainteresowań .
d/ ze względu na sposób uzyskiwania członkostwa (kryteria przyjęć)
- ekskluzywne ( zamknięte) : istnieją ściśle określone kryteria przyjęcia nowych członków, np. pochodzenie , stan majątkowy.
Przykład: kluby biznesmenów.
- inkluzywne (otwarte): to grupy dostępne, w których kryteria są mniej istotne PTTK .
e/ ze względu na stopień trwałości
krótkotrwałe ( istniejące w trakcie jakiegoś wydarzenia np. kibice na meczu czy publiczność na koncercie ) i długotrwałe .
f/ ponadto wyróżnia się grupy celowe i autoteliczne (ich istnienie celem samym w sobie)
Rodzaje grup społecznych - inna klasyfikacja:
Grupy społeczne w zależności od wielkości
małe – wszyscy się znają; ludzie potrafią rozpoznać innych członków grupy z wyglądu; wchodzą ze sobą w bezpośrednie relacje (face to face relation)
duże – członkowie grupy stykają się ze sobą i komunikują za pomocą medium; ludzie nie znają się osobiście, ich kontakty mają charakter pośredni
Grupy społeczne w zależności od rodzaju więzi społecznej
pierwotne – pierwsze grupy, z którymi stykami się po narodzinach: rodzina, grono rówieśników i grupa sąsiedzka. Grupy te są pierwsze w doświadczeniu życiowym jednostki – każdy styka się najpierw z nimi zanim dojdzie do kontaktu z innymi grupami. Mają charakter uniwersalny – występują we wszystkich społecznościach. Cechy charakterystyczne: intymność, nieformalność, bezpośrednia komunikacja, grupy niewielkie, tworzone spontaniczne; wywierają największy wpływ socjalizujący
wtórne – oficjalność, formalność, anonimowość, mocniej sformalizowane, stosunki pośrednie (za pomocą medium), bardziej liczebne, tworzone dla osiągnięcia jakiegoś celu
Grupy społeczne w zależności od rodzaju organizacji / typu więzi
formalne – więź rzeczowa, oparta na interesie; istnieje prawo (np. statut organizacji, partii politycznej), które reguluje strukturę, cel i normy danej grupy
nieformalne – więzi osobiste, oparte na uczuciach, emocjach
Grupy społeczne ze względu na charakter członkostwa
automatyczne – jesteśmy członkami danej grupy w wyniku urodzenia
dobrowolne – wybieramy daną grupę na podstawie własnej, dobrowolnej decyzji; zapisujemy się do niej
zamknięte (ekskluzywne) – o przynależności do grupy decyduje spełnienie surowych warunków i kryteriów
Grupy społeczne ze względu na typ solidarności
wewnętrzne – silna więź wewnątrzgrupowa; członkowie darzą się wzajemną sympatią
zewnętrzne – pogarda i lekceważenie wobec innych. Jesteśmy przekonani o naturalności naszych obyczajów i dziwactwie zwyczajów innych
Grupy społeczne ze względu na stopień trwałości
sporadyczne – powstają na rzecz realizacji jakiegoś projektu; grupy oparte na przelotnych kontaktach czy znajomościach
trwałe – istnieją dłużej niż czas trwania ludzkiego życia – np. naród, katolicy, muzułmanie. Naród trwa i zachowuje swoją tożsamość mimo, że ma coraz to nowych członków i następuje nieustanna zmiana jego składu. Jest to możliwe dzięki kulturze przekazywanej z pokolenia na pokolenie.
Relacje między jednostką a grupą
W relacjach jednostki z grupą mogą pojawić się różne sposoby reakcji:
a/ konformizm – podporządkowanie się jednostki regułom postępowania narzuconym przez grupę ,
co stanowi podstawę porządku społecznego .
b/ indywidualizm – jednostka akcentuje swoją odrębność i oryginalność. Może to prowadzić do
egocentryzmu.
c/ bunt – odrzucenie uznanych wartości, zwyczajów i zastąpienie ich nowymi (nonkonformizm).
Rodzi się, jako reakcja na przeszkody w osiąganiu społecznie uznawanych celów.
d/ relatywizm – uznawanie, że normy i wartości mają charakter względny, co może prowadzić
do obojętności wobec zasad życia zbiorowego.
e/ wycofanie – jednostka odrzuca cele społeczne wobec niepowodzeń w osiąganiu celów własnych.
Nie dostrzega sensu w dążeniu do uzyskania sukcesu cenionego przez społeczeństwo
i może przyjmować wartości grup o charakterze dewiacyjnym, np. narkomanów czy
alkoholików.
Struktury grupowe
W grupach społecznych wyróżnia się 3 typy struktur społecznych: strukturę komunikacji, strukturę przywództwa (władzy) i strukturę socjometryczną (układ sympatii, antypatii) - czyli strukturę atrakcyjności interpersonalnej.
Struktura komunikacyjna procesy nadawania i odbierania informacji, dostęp do informacji, interpretacja intencji.
Struktura przywództwa - określa relacje poddaństwa i dostęp do władzy jednostek znajdujących się w grupie. Jednostki mające wyższe pozycje wywierają wpływ na innych członków i kontrolują ich zachowania.
Istotny jest styl kierowania grupą:
- styl autokratyczny: kierownik autokrata sam ustala cele grupy i zadania prowadzące do ich osiągnięcia oraz sam dokonuje podziału pracy. Częściej stosuje kary niż nagrody.
Członkowie mają niską motywację, obecna jest w stosunkach wewnętrznych apatia i agresja.
- styl demokratyczny: kierownik demokrata zachęca grupę do podejmowania decyzji w zakresie ustalenia celów jej działania, zadań prowadzących do ich realizacji i podziału czynności. Jednocześnie sam bierze udział w pracy wykonywanej przez grupę. Jest obiektywny w stosowaniu kar i nagród, a członkowie grupy mają wysoką motywację do pracy i są życzliwi.
- styl liberalny: Kierownik nieingerujący pozostawia członkom grupy maksimum swobody w ramach realizacji zadań. Sam nie podejmuje żadnych decyzji, nie uczestniczy w pracach grupy, nie ocenia też pracy podwładnych. Niska efektywność grupy w wykonywanej pracy.
Struktura atrakcyjności interpersonalnej – ukazuje osoby bliskie sobie i unikające się. Stopień atrakcyjności zależny jest od zgodności poglądów, cech charakteru czy wyglądu."
Grupa społeczna – co najmniej 2 osoby (G. Stimmel; wg Szczepańskiego – 3) powiązane ze sobą więzami społecznymi, posiadające wspólne wartości, poczucie odrębności od innych grup oraz dążące do realizacji wspólnego celu i interesów.
Pojęcie i klasyfikacja grup społecznych
Grupa społeczna – zbiór co najmniej trzech osób (w niektórych ujęciach dwóch), powiązanych więziami społecznymi (relacje psychiczne) lub stosunkami społecznymi.
Grupę charakteryzują
• interakcje – wzajemne oddziaływania , które m.in. pobudzają aktywność grupy pomagają w osiąganiu celu , wpływają na powstawanie na stan emocji i stosunków.
• cel grupy – to , do czego zmierzają członkowie grupy
• struktura wewnętrzna – każdy zajmuje określoną pozycję (podział pozycji i ról społecznych )
• normy grupowe – zasady postępowania ( normy pochodzące z zewnątrz i tworzone w grupie )
• świadomość przynależności ( wspólnoty ) i poczucie odrębności .
Rodzaje grup społecznych
a/ ze względu na typ struktury społecznej (wielkość)
- małe : opierają się na bezpośrednich kontaktach i więzi osobistej członków , nie posiadają podgrup – mają prostą strukturę.
Przykłady: rodzina, krąg rówieśniczy .
- duże : mają złożoną strukturę , a stosunki w nich mają charakter pośredni i bezosobowy .
Przykłady : naród , grupa wyznaniowa , zbiorowość regionalna , kategoria społeczno-zawodowa .
b/ ze względu na typ więzi społecznej
- pierwotne: istnieją więzi oparte na kontaktach osobistych i podstawach emocjonalnych np. rodzina lub grupa przyjaciół
- wtórne : istniejące w nich więzi oparte są na wspólnych interesach ( członków łączy cel ) i mają charakter bezosobowy
Przynależność do nich jest wynikiem dobrowolnego wyboru.
Przykłady: partie polityczne , związki zawodowe .
c/ ze względu na stopień sformalizowania
- formalne : posiadają ściśle określone struktury , cel , zakres działania . Funkcjonują w oparciu
o zasady prawne i mają sformalizowaną kontrolę społeczną .
Przykłady : wojsko , policja , partie , związki zawodowe , szkoły .
- nieformalne : powstają spontanicznie , a więzi między członkami oparte są na zwyczaju .Nie mają
formalnie wytyczonych zadań , a ich struktura jest płynna .Dominują więzi osobowe.
Przykłady: krąg towarzyski , koło zainteresowań .
d/ ze względu na sposób uzyskiwania członkostwa (kryteria przyjęć)
- ekskluzywne ( zamknięte) : istnieją ściśle określone kryteria przyjęcia nowych członków, np. pochodzenie , stan majątkowy.
Przykład: kluby biznesmenów.
- inkluzywne (otwarte): to grupy dostępne, w których kryteria są mniej istotne PTTK .
e/ ze względu na stopień trwałości
krótkotrwałe ( istniejące w trakcie jakiegoś wydarzenia np. kibice na meczu czy publiczność na koncercie ) i długotrwałe .
f/ ponadto wyróżnia się grupy celowe i autoteliczne (ich istnienie celem samym w sobie)
Rodzaje grup społecznych - inna klasyfikacja:
Grupy społeczne w zależności od wielkości
małe – wszyscy się znają; ludzie potrafią rozpoznać innych członków grupy z wyglądu; wchodzą ze sobą w bezpośrednie relacje (face to face relation)
duże – członkowie grupy stykają się ze sobą i komunikują za pomocą medium; ludzie nie znają się osobiście, ich kontakty mają charakter pośredni
Grupy społeczne w zależności od rodzaju więzi społecznej
pierwotne – pierwsze grupy, z którymi stykami się po narodzinach: rodzina, grono rówieśników i grupa sąsiedzka. Grupy te są pierwsze w doświadczeniu życiowym jednostki – każdy styka się najpierw z nimi zanim dojdzie do kontaktu z innymi grupami. Mają charakter uniwersalny – występują we wszystkich społecznościach. Cechy charakterystyczne: intymność, nieformalność, bezpośrednia komunikacja, grupy niewielkie, tworzone spontaniczne; wywierają największy wpływ socjalizujący
wtórne – oficjalność, formalność, anonimowość, mocniej sformalizowane, stosunki pośrednie (za pomocą medium), bardziej liczebne, tworzone dla osiągnięcia jakiegoś celu
Grupy społeczne w zależności od rodzaju organizacji / typu więzi
formalne – więź rzeczowa, oparta na interesie; istnieje prawo (np. statut organizacji, partii politycznej), które reguluje strukturę, cel i normy danej grupy
nieformalne – więzi osobiste, oparte na uczuciach, emocjach
Grupy społeczne ze względu na charakter członkostwa
automatyczne – jesteśmy członkami danej grupy w wyniku urodzenia
dobrowolne – wybieramy daną grupę na podstawie własnej, dobrowolnej decyzji; zapisujemy się do niej
zamknięte (ekskluzywne) – o przynależności do grupy decyduje spełnienie surowych warunków i kryteriów
Grupy społeczne ze względu na typ solidarności
wewnętrzne – silna więź wewnątrzgrupowa; członkowie darzą się wzajemną sympatią
zewnętrzne – pogarda i lekceważenie wobec innych. Jesteśmy przekonani o naturalności naszych obyczajów i dziwactwie zwyczajów innych
Grupy społeczne ze względu na stopień trwałości
sporadyczne – powstają na rzecz realizacji jakiegoś projektu; grupy oparte na przelotnych kontaktach czy znajomościach
trwałe – istnieją dłużej niż czas trwania ludzkiego życia – np. naród, katolicy, muzułmanie. Naród trwa i zachowuje swoją tożsamość mimo, że ma coraz to nowych członków i następuje nieustanna zmiana jego składu. Jest to możliwe dzięki kulturze przekazywanej z pokolenia na pokolenie.
Relacje między jednostką a grupą
W relacjach jednostki z grupą mogą pojawić się różne sposoby reakcji:
a/ konformizm – podporządkowanie się jednostki regułom postępowania narzuconym przez grupę ,
co stanowi podstawę porządku społecznego .
b/ indywidualizm – jednostka akcentuje swoją odrębność i oryginalność. Może to prowadzić do
egocentryzmu.
c/ bunt – odrzucenie uznanych wartości, zwyczajów i zastąpienie ich nowymi (nonkonformizm).
Rodzi się, jako reakcja na przeszkody w osiąganiu społecznie uznawanych celów.
d/ relatywizm – uznawanie, że normy i wartości mają charakter względny, co może prowadzić
do obojętności wobec zasad życia zbiorowego.
e/ wycofanie – jednostka odrzuca cele społeczne wobec niepowodzeń w osiąganiu celów własnych.
Nie dostrzega sensu w dążeniu do uzyskania sukcesu cenionego przez społeczeństwo
i może przyjmować wartości grup o charakterze dewiacyjnym, np. narkomanów czy
alkoholików.
Struktury grupowe
W grupach społecznych wyróżnia się 3 typy struktur społecznych: strukturę komunikacji, strukturę przywództwa (władzy) i strukturę socjometryczną (układ sympatii, antypatii) - czyli strukturę atrakcyjności interpersonalnej.
Struktura komunikacyjna procesy nadawania i odbierania informacji, dostęp do informacji, interpretacja intencji.
Struktura przywództwa - określa relacje poddaństwa i dostęp do władzy jednostek znajdujących się w grupie. Jednostki mające wyższe pozycje wywierają wpływ na innych członków i kontrolują ich zachowania.
Istotny jest styl kierowania grupą:
- styl autokratyczny: kierownik autokrata sam ustala cele grupy i zadania prowadzące do ich osiągnięcia oraz sam dokonuje podziału pracy. Częściej stosuje kary niż nagrody.
Członkowie mają niską motywację, obecna jest w stosunkach wewnętrznych apatia i agresja.
- styl demokratyczny: kierownik demokrata zachęca grupę do podejmowania decyzji w zakresie ustalenia celów jej działania, zadań prowadzących do ich realizacji i podziału czynności. Jednocześnie sam bierze udział w pracy wykonywanej przez grupę. Jest obiektywny w stosowaniu kar i nagród, a członkowie grupy mają wysoką motywację do pracy i są życzliwi.
- styl liberalny: Kierownik nieingerujący pozostawia członkom grupy maksimum swobody w ramach realizacji zadań. Sam nie podejmuje żadnych decyzji, nie uczestniczy w pracach grupy, nie ocenia też pracy podwładnych. Niska efektywność grupy w wykonywanej pracy.
Struktura atrakcyjności interpersonalnej – ukazuje osoby bliskie sobie i unikające się. Stopień atrakcyjności zależny jest od zgodności poglądów, cech charakteru czy wyglądu."