Walka Polaków o niepodległość w II połowie XVII w od konfederacji Barskiej do powstania Kościuszkowskiego
person
brightness_auto
1 odpowiedź
Okres zaborów w Polsce trwa 123 lata, Polska znika z mapy Świata. Jej przyszłość jest nieprzewidywalna. Patrioci pragną aby odżyła na nowo, znajdują „pseudo” pomoc u Napoleona. Kiedy w 1795 roku na skutek rozbiorów Polska traci niepodległość , a co za tym idzie zlikwidowane zostaje wojsko polskie, likwidacji ulega sejm i sejmiki ziemskie. Skonfiskowane są dobra koronne oraz majątki uczestników Insurekcji Kościuszkowskiej . Symbol państwa polskiego - zamek królewski zamieniony zostaje na koszary, a znajdujący się tam skarbiec królewski Prusacy wywieźli do Berlina.
Austria i Prusy, walczące z rewolucyjną Francją, wprowadziły na ziemiach polskich dotkliwe podatki oraz przymusowy, pobór rekrutów, którzy trafiali do obcej armii.
Pierwsze lata po upadku państwa polskiego to okres poszukiwania dróg zmierzających do podjęcia walki o utraconą niepodległość. Na emigracji wyłoniły się ośrodki patriotyczne, których członkowie uważali, że niepodległość można odzyskać przy zbrojnej pomocy z zewnątrz . Swego sojusznika upatrywali w Napoleonie Bonaparte , młodym , zdolnym generale francuskim . W wyniku dążeń narodowowyzwoleńczych powstały Legiony Polskie , utworzone 9 stycznia 1797 roku we Włoszech przez gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, miały one wspomóc Francję w wojnie z Austrią. Tego samego dnia podpisano konwencję między rządem Republiki Lombardzkiej a generałem Dąbrowskim. Już w maju Legiony liczyły już 6 tys. Żołnierzy i podzielono je na trzybatalionowe legie. Odrodzenie wojska polskiego bardzo silnie odbiło się w świadomości Polaków, gdyż było to dla nich gwarancją odrodzenia ojczyzny. Kiedy do Paryża przybył Wybicki, wzruszył się znakami narodowymi i polskimi mundurami aż tak, że napisał pieśń „Jeszcze Polska nie umarła”. Przeszła ona do historii jako „Mazurek Dąbrowskiego”.( Stała się po pewnym czasie nieoficjalnym hymnem polskim.)
Legion odśpiewał ją w 1798 r. gdy posłużył Francji do zajęcia państwa papieskiego i wypędzenia z Neapolu Burbonów ..
W roku 1798 wiele sukcesów odniosły oddziały dowodzone przez gen. Kazimierza Kniaziewicza .
Po pokonaniu armii pruskiej Napoleon będący już wtedy cesarzem wkroczył do Berlina . Tam zdecydował się wykorzystać Polaków w celu zdobycia dalszych terytoriów . Wezwał więc do siebie gen. Dąbrowskiego i Józefa Wybickiego – nakazał im wydać odezwę do rodaków , by ci chwycili za broń .
Polacy zawierzający w Napoleona, przeliczyli się jednak, gdyż zawarł on pokój z Austrią w Campo Formio, co automatycznie odsuwało na nieokreślony czas wkroczenie Legionów Polskich do środkowej części Europy. Napoleon wykorzystywał nowo stworzone wojsko polskie w różnych bitwach np. pod Legnano, w Mantui, czy na San Domingo, gdzie wysłał je, gdy ich obecność stała się kłopotliwa. I to właśnie tam poległa większa część wojska.
Jednak wśród Polaków znowu odżyły nadzieje związane z Napoleonem, kiedy to Francja pokonała Prusy w 1806 r. Na początku listopada Dąbrowski i Wybicki nawoływali rodaków do udziału w powstaniu przeciw zaborcy pruskiemu oraz zachęcali do tworzenia wojska. Niedługo potem Wielkopolska była wolna
W końcu listopada 1806 r. wojska francuskie witane owacyjnie , zajęły Warszawę . W styczniu 1807 r. Bonaparte powołał Komisję Rządzącą Napoleon przekazał Komisji skromne dochody , by ta mogła je wykorzystać na potrzeby administracyjne i armii polskiej , w zamian za co Polacy musieli dostarczać żywność armii francuskiej w czasie trwania działań wojennych . Klęska wojsk prusko-rosyjskich pod Frydlandem zmusiła dawnych zaborców do zawarcia korzystnego dla Napoleona i Polski pokoju w Tylży (7 VII 1807) . Na jego mocy utworzone zostało Księstwo Warszawskie, składające się głównie z ziem drugiego i trzeciego zaboru pruskiego . Gdańsk stał się wolnym miastem , w którym stacjonowała armia francuska. Napoleon nie chcąc się zbytnio narażać carowi Aleksandrowi I , który bardzo nie chciał by państwo polskie się odrodziło , nadał państewku nazwę Księstwo Warszawskie Władzę w kraju objął Fryderyk August – król saski , który miał kontynuować tradycje saskie w Polsce . Te postanowienia rozczarowały patriotów polskich , którzy spodziewali się odbudowy Polski . Zanim jeszcze doszło do porozumienia w Tylży , spolszczono szkoły , rozwinięto życie kulturalne , prasę , publicystykę , wszędzie reorganizowano administrację i sądownictwo . 22 lipca 1807 roku , w Dreźnie , Księstwo Warszawskie otrzymało z rąk Napoleona swoją własną konstytucję . W niewielu przypadkach nawiązywała ona do dawnych tradycji polskich , bliżej jej było do konstytucji francuskiej z 1800 roku , która była sprzyjająca dla bogatej szlachty . To jej poparcie od chwili wkroczenia na ziemie polskie Napoleon starał się pozyskać . Ustrój państwa polskiego miał się wzorować na Francji i innych państwach wasalnych. Księstwo Warszawskie nie uzyskało pełnej niepodległości , zwłaszcza w zakresie polityki zagranicznej , która znajdowała się w kompetencjach króla saskiego , a ten był bardzo zależny od Napoleona . Armia Księstwa również podlegała francuskiemu cesarzowi .
W 1808 roku w życie wprowadzony został kodeks cywilny Napoleona . Życie w Księstwie toczyło się pod dyktando przygotowań wojennych i wojen . Bonaparte podtrzymując wśród Polaków nadzieję na odbudowę Polski , żądał od nich świadczeń w ludziach , gotówce i zasobach naturalnych . Część oddziałów polskich została użyta do obsadzenia twierdz pruskich , inna część skierowana została do Hiszpanii do tłumienia powstania . W sumie około 20 tys. żołnierzy Księstwa Warszawskiego zostało wykorzystanych w interesie Napoleona. Austria nie uznając tego traktatu ruszyła na Księstwo. W 1809 roku liczący 30 tys. ludzi korpus austriacki pod wodzą arcyksięcia Ferdynanda d’ Este wkroczył do księstwa , spodziewając się zająć je bez większego wysiłku .Napoleon nie spodziewał się ataku Austriaków , toteż wycofał z terenu Księstwa większość wojsk francuskich i polskich . W rezultacie w Księstwie zostało zaledwie 18 tys. żołnierzy Armia Poniatowskiego stawiła skuteczny opór pod Raszynem. Generał wydał odezwę wzywającą do powstania przeciw Austriakom ( w Galicji). Wiele ludzi chwyciło za broń- nawet młodzież szlachecka i chłopi. Do Księstwa Warszawskiego przyłączono 4 nowe departamenty, jednak nie przetrwało ono długo, bo już w 1812 r. zostało ono zajęte przez wojska carskie..
Sojusz tylżycki nie gwarantował trwałości i bezpieczeństwa . Już w 1810 roku Rosja wyłamała się z blokady kontynentalnej i zaczęła handlować z Anglią . Car zażądał by Polska nie została odbudowana , Napoleon nie zgodził się na te żądania . Rosja zaczęła wyraźnie się przygotowywać się do wojny . Napoleon przygotował 600 tys. armię , co szósty żołnierz pochodził z Księstwa Warszawskiego . Tuż przed wyprawą na Rosję Napoleon zwołał sejm nadzwyczajny , na którym uroczyście ogłoszono przywrócenie Królestwa Polskiego , jak się okazało niestety nie na długo . W 1812 roku blisko 70 % żołnierzy pochodzących z Księstwa Warszawskiego zginęło . W 1813 roku armia rosyjska wkroczyła na ziemie Księstwa . Książe Poniatowski zdecydował się doprowadzić resztkę swoich wojsk do Napoleona . W bitwie pod Lipskiem polski korpus został całkowicie rozbity , a książe Poniatowski zginął.
. Kiedy zakończono ekspansje Napoleona (wygrana koalicji antyfrancuskiej w bitwie pod Waterloo 18 sierpnia 1815), zorganizowano Kongres Wiedeński, aby dyskutować nad kwestią przyszłej Europy. Zadecydowano wówczas powstaniu Królestwa Polskiego połączonego unią personalną z Rosją. Polityka rosyjska względem Królestwa była niezadowalająca dla Polaków (brak zainteresowania, łamanie konstytucji). Zaczęły powstawać nowe ugrupowania spiskowe. Major W. Łukasiewicz utworzył w 1819 r. Wolnomularstwo Narodowe, a po jego rozwiązaniu Towarzystwo Patriotyczne. Ich celem była niepodległość Polski, ale nie określano czasu ani sposobu jej osiągnięcia.
Niestety sześcioletni okres trwania namiastki państwa polskiego skończył się .
Oczekiwania wobec Napoleona były wielkie , chyba zbyt wielkie . Należy jednak docenić to co Napoleon zrobił dla narodu polskiego . Napoleon pozwolił Polsce odżyć , może był to krótki czas , ale żaden inny władca będąc równie silnym jak Napoleon nie dał nam takiej swobody , tak licznego wojska , własnego sejmu , władcy ,skarbu czy też konstytucji równocześnie . Wprowadzony przez niego w Księstwie Warszawskim Kodeks Napoleona jest podstawą systemów prawnych w wielu państwach demokratycznych po dziś dzień . Sama postać Napoleona cieszyła się i cieszy się do dziś popularnością i podziwem , jest on symbolem sukcesu rewolucji francuskiej , usposobieniem równości szans dla obywateli . Polacy wiązali z Napoleonem nadzieję na odbudowę państwa polskiego, ale dla cesarza myśl ta była tylko jednym z elementów gry politycznej.
Austria i Prusy, walczące z rewolucyjną Francją, wprowadziły na ziemiach polskich dotkliwe podatki oraz przymusowy, pobór rekrutów, którzy trafiali do obcej armii.
Pierwsze lata po upadku państwa polskiego to okres poszukiwania dróg zmierzających do podjęcia walki o utraconą niepodległość. Na emigracji wyłoniły się ośrodki patriotyczne, których członkowie uważali, że niepodległość można odzyskać przy zbrojnej pomocy z zewnątrz . Swego sojusznika upatrywali w Napoleonie Bonaparte , młodym , zdolnym generale francuskim . W wyniku dążeń narodowowyzwoleńczych powstały Legiony Polskie , utworzone 9 stycznia 1797 roku we Włoszech przez gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, miały one wspomóc Francję w wojnie z Austrią. Tego samego dnia podpisano konwencję między rządem Republiki Lombardzkiej a generałem Dąbrowskim. Już w maju Legiony liczyły już 6 tys. Żołnierzy i podzielono je na trzybatalionowe legie. Odrodzenie wojska polskiego bardzo silnie odbiło się w świadomości Polaków, gdyż było to dla nich gwarancją odrodzenia ojczyzny. Kiedy do Paryża przybył Wybicki, wzruszył się znakami narodowymi i polskimi mundurami aż tak, że napisał pieśń „Jeszcze Polska nie umarła”. Przeszła ona do historii jako „Mazurek Dąbrowskiego”.( Stała się po pewnym czasie nieoficjalnym hymnem polskim.)
Legion odśpiewał ją w 1798 r. gdy posłużył Francji do zajęcia państwa papieskiego i wypędzenia z Neapolu Burbonów ..
W roku 1798 wiele sukcesów odniosły oddziały dowodzone przez gen. Kazimierza Kniaziewicza .
Po pokonaniu armii pruskiej Napoleon będący już wtedy cesarzem wkroczył do Berlina . Tam zdecydował się wykorzystać Polaków w celu zdobycia dalszych terytoriów . Wezwał więc do siebie gen. Dąbrowskiego i Józefa Wybickiego – nakazał im wydać odezwę do rodaków , by ci chwycili za broń .
Polacy zawierzający w Napoleona, przeliczyli się jednak, gdyż zawarł on pokój z Austrią w Campo Formio, co automatycznie odsuwało na nieokreślony czas wkroczenie Legionów Polskich do środkowej części Europy. Napoleon wykorzystywał nowo stworzone wojsko polskie w różnych bitwach np. pod Legnano, w Mantui, czy na San Domingo, gdzie wysłał je, gdy ich obecność stała się kłopotliwa. I to właśnie tam poległa większa część wojska.
Jednak wśród Polaków znowu odżyły nadzieje związane z Napoleonem, kiedy to Francja pokonała Prusy w 1806 r. Na początku listopada Dąbrowski i Wybicki nawoływali rodaków do udziału w powstaniu przeciw zaborcy pruskiemu oraz zachęcali do tworzenia wojska. Niedługo potem Wielkopolska była wolna
W końcu listopada 1806 r. wojska francuskie witane owacyjnie , zajęły Warszawę . W styczniu 1807 r. Bonaparte powołał Komisję Rządzącą Napoleon przekazał Komisji skromne dochody , by ta mogła je wykorzystać na potrzeby administracyjne i armii polskiej , w zamian za co Polacy musieli dostarczać żywność armii francuskiej w czasie trwania działań wojennych . Klęska wojsk prusko-rosyjskich pod Frydlandem zmusiła dawnych zaborców do zawarcia korzystnego dla Napoleona i Polski pokoju w Tylży (7 VII 1807) . Na jego mocy utworzone zostało Księstwo Warszawskie, składające się głównie z ziem drugiego i trzeciego zaboru pruskiego . Gdańsk stał się wolnym miastem , w którym stacjonowała armia francuska. Napoleon nie chcąc się zbytnio narażać carowi Aleksandrowi I , który bardzo nie chciał by państwo polskie się odrodziło , nadał państewku nazwę Księstwo Warszawskie Władzę w kraju objął Fryderyk August – król saski , który miał kontynuować tradycje saskie w Polsce . Te postanowienia rozczarowały patriotów polskich , którzy spodziewali się odbudowy Polski . Zanim jeszcze doszło do porozumienia w Tylży , spolszczono szkoły , rozwinięto życie kulturalne , prasę , publicystykę , wszędzie reorganizowano administrację i sądownictwo . 22 lipca 1807 roku , w Dreźnie , Księstwo Warszawskie otrzymało z rąk Napoleona swoją własną konstytucję . W niewielu przypadkach nawiązywała ona do dawnych tradycji polskich , bliżej jej było do konstytucji francuskiej z 1800 roku , która była sprzyjająca dla bogatej szlachty . To jej poparcie od chwili wkroczenia na ziemie polskie Napoleon starał się pozyskać . Ustrój państwa polskiego miał się wzorować na Francji i innych państwach wasalnych. Księstwo Warszawskie nie uzyskało pełnej niepodległości , zwłaszcza w zakresie polityki zagranicznej , która znajdowała się w kompetencjach króla saskiego , a ten był bardzo zależny od Napoleona . Armia Księstwa również podlegała francuskiemu cesarzowi .
W 1808 roku w życie wprowadzony został kodeks cywilny Napoleona . Życie w Księstwie toczyło się pod dyktando przygotowań wojennych i wojen . Bonaparte podtrzymując wśród Polaków nadzieję na odbudowę Polski , żądał od nich świadczeń w ludziach , gotówce i zasobach naturalnych . Część oddziałów polskich została użyta do obsadzenia twierdz pruskich , inna część skierowana została do Hiszpanii do tłumienia powstania . W sumie około 20 tys. żołnierzy Księstwa Warszawskiego zostało wykorzystanych w interesie Napoleona. Austria nie uznając tego traktatu ruszyła na Księstwo. W 1809 roku liczący 30 tys. ludzi korpus austriacki pod wodzą arcyksięcia Ferdynanda d’ Este wkroczył do księstwa , spodziewając się zająć je bez większego wysiłku .Napoleon nie spodziewał się ataku Austriaków , toteż wycofał z terenu Księstwa większość wojsk francuskich i polskich . W rezultacie w Księstwie zostało zaledwie 18 tys. żołnierzy Armia Poniatowskiego stawiła skuteczny opór pod Raszynem. Generał wydał odezwę wzywającą do powstania przeciw Austriakom ( w Galicji). Wiele ludzi chwyciło za broń- nawet młodzież szlachecka i chłopi. Do Księstwa Warszawskiego przyłączono 4 nowe departamenty, jednak nie przetrwało ono długo, bo już w 1812 r. zostało ono zajęte przez wojska carskie..
Sojusz tylżycki nie gwarantował trwałości i bezpieczeństwa . Już w 1810 roku Rosja wyłamała się z blokady kontynentalnej i zaczęła handlować z Anglią . Car zażądał by Polska nie została odbudowana , Napoleon nie zgodził się na te żądania . Rosja zaczęła wyraźnie się przygotowywać się do wojny . Napoleon przygotował 600 tys. armię , co szósty żołnierz pochodził z Księstwa Warszawskiego . Tuż przed wyprawą na Rosję Napoleon zwołał sejm nadzwyczajny , na którym uroczyście ogłoszono przywrócenie Królestwa Polskiego , jak się okazało niestety nie na długo . W 1812 roku blisko 70 % żołnierzy pochodzących z Księstwa Warszawskiego zginęło . W 1813 roku armia rosyjska wkroczyła na ziemie Księstwa . Książe Poniatowski zdecydował się doprowadzić resztkę swoich wojsk do Napoleona . W bitwie pod Lipskiem polski korpus został całkowicie rozbity , a książe Poniatowski zginął.
. Kiedy zakończono ekspansje Napoleona (wygrana koalicji antyfrancuskiej w bitwie pod Waterloo 18 sierpnia 1815), zorganizowano Kongres Wiedeński, aby dyskutować nad kwestią przyszłej Europy. Zadecydowano wówczas powstaniu Królestwa Polskiego połączonego unią personalną z Rosją. Polityka rosyjska względem Królestwa była niezadowalająca dla Polaków (brak zainteresowania, łamanie konstytucji). Zaczęły powstawać nowe ugrupowania spiskowe. Major W. Łukasiewicz utworzył w 1819 r. Wolnomularstwo Narodowe, a po jego rozwiązaniu Towarzystwo Patriotyczne. Ich celem była niepodległość Polski, ale nie określano czasu ani sposobu jej osiągnięcia.
Niestety sześcioletni okres trwania namiastki państwa polskiego skończył się .
Oczekiwania wobec Napoleona były wielkie , chyba zbyt wielkie . Należy jednak docenić to co Napoleon zrobił dla narodu polskiego . Napoleon pozwolił Polsce odżyć , może był to krótki czas , ale żaden inny władca będąc równie silnym jak Napoleon nie dał nam takiej swobody , tak licznego wojska , własnego sejmu , władcy ,skarbu czy też konstytucji równocześnie . Wprowadzony przez niego w Księstwie Warszawskim Kodeks Napoleona jest podstawą systemów prawnych w wielu państwach demokratycznych po dziś dzień . Sama postać Napoleona cieszyła się i cieszy się do dziś popularnością i podziwem , jest on symbolem sukcesu rewolucji francuskiej , usposobieniem równości szans dla obywateli . Polacy wiązali z Napoleonem nadzieję na odbudowę państwa polskiego, ale dla cesarza myśl ta była tylko jednym z elementów gry politycznej.